Centraal in het experiment stond, hoe buurtgevoel versterkt kan worden en nieuwe ontmoetingsruimte gecreëerd kan worden, door de straat anders in te richten. “Die vijf jaar experimenteren heeft ons veel geleerd over zowel de inhoud (mobiliteit en parkeren) als over de methode (co-creatie tussen bewoners, gemeente en bedrijven)”, vertelt Dries Gysels van Lab van Troje.
Pioniersrol
Tijdens het experiment werden straten in centrum-, 19e- en in 20e-eeuwse wijken van Gent ingericht als Leefstraten door buurtbewoners. Zij konden daarmee dromen realiseren, angsten delen, meningsverschillen oplossen, herinrichtingen heroverwegen en brainstormen over flexibel gebruik van de straten. Dat alles creëerde vooral een sterker buurtgevoel.
Wat daarbij opviel, was dat de straten vooral autovrij en autoluw werden ingericht en verbinding met parken werd gezocht. “Inmiddels gaat er in Gent geen nieuwe wijkaanleg meer voorbij, waarbij de Leefstraat niet besproken wordt”, stelt Gysels trots.
Veranderende maatschappij
Wat hij vooral leerde, is dat buurtbewoners wel behoefte hebben aan hulp bij alle veranderingen die er op hen afkomen. “De Leefstraat past is een groter verhaal van de veranderende maatschappij. Mensen zitten met praktische vragen, zoals: ‘Waar parkeer je de auto dan wel?’"
Door de Leefstraat werd met deze problemen aan de slag gegaan. En met effect: er werden honderden nieuwe parkeerplekken gevonden, waardoor de straat als ‘Leefstraat’ kon worden ingericht en mensen oplossingen gingen zien.
Hoe nu verder?
Nu stichting Lab van Troje na vijf jaar met het experiment stopt en de ‘bal weer bij de gemeente legt’, is het de vraag hoe het verder gaat met de ‘Leefstraat’. Maar daar is Gysels niet bang voor. “We hebben de grenzen van de experimentele vragen verkend. De Stad Gent vertaalt onze ervaringen in het parkeerbeleid en bij de (her)aanleg van straten. Onderdelen zoals de parkeermakelaar en buurtparkeren staan nu vast op de politieke agenda.”
Uitbreiden
En bovendien blijft het niet bij Gent alleen: inmiddels zijn al meer dan 10 andere steden aan de slag gegaan met een Leefstraat-experiment, waaronder Rotterdam, Amsterdam, Haarlem, Antwerpen en Brussel, maar ook Turijn (Italië) en Ivanic Grad (Kroatië). “Eind dit jaar stopt Lab van Troje, maar wij hopen al deze pioniers (bewoners en ambtenaren) in heel Europa met elkaar te verbinden.“