Verbindingen maken een city smart

woensdag 17 juni 2020
timer 5 min
Aan welke verbindingen moet je denken bij het creëren van een slimme en gezonde stad? Dat was op 11 juni te zien op het podium Smart City van het volledig digitale Verbindingsfestival.

Om een indruk te geven: Het gaat van crowdmanagement en dashboards om in tijden van crisis een anderhalvemeter-samenleving te coördineren tot het ontwikkelen van lokale  cyberproof ecosystemen en het kiezen van ontwikkelplekken voor onverwachte ontmoetingen. Ook heeft het een verkeersveiligheidscomponent en er zijn ideeën: zouden we voor ons nieuwe 5G-netwerk niet simpelweg onze traditionele lichtmastinfrastructuur gebruiken?  

Stadskaarten

Henrik Oskam, senior accountmanager bij Andes laat zien welke rol de oorspronkelijke kaartenmakers spelen in een smart city. De stads- en landwegenkaarten zelf zijn gedigitaliseerd. Door er aanvullende data aan te koppelen laten deze kaarten nu bijvoorbeeld zien welke routes in een stad moeten worden ontzien door zwaar verkeer vanwege verzwakte infrastructuur of vanwege luchtkwaliteit. Daarnaast vertaalt Andes de data van maar liefst 1,5 miljoen gedownloade fietsapps in zogenoemde heatmaps van fietsintensiteiten.

Cyberweerbaar ecosysteem

Een smart city bestaat uit meer dan een optelsom van afzonderlijke slimme systemen legt Hans Nouwens, oprichter Connected worlds uit. Er komen steeds meer digitale connecties en verbindingen. “Je wil niet dat die gehackt worden”. Daarom gaat een werkgroep van het Nyenrode Digitale Ecosystemen Instituut zich richten op ecosysteemprincipes voor alle betrokken organisaties in lokale netwerken.

Ruimte en Mobiliteit verdelen

Smart is ook het slim verdelen van mobiliteitsstromen in de openbare ruimte, zegt Bob Randsdorp, director business development Smart Mobility bij Royal HaskoningDHV. Hij geeft aan hoe belangrijk het is om het publiek adequaat te informeren bij piekbelastingen, zoals recent een te grote drukte in het Vondelpark waardoor de anderhalve meter afstand tot elkaar niet kon worden gegarandeerd. Bezoekers werden via apps en ledschermen verzocht later terug te komen. Dit alles op basis van een keten aan telsensoren en een dashboard.

Gebruiksvriendelijke gebouwen

Gebouwen die gebruiksvriendelijk zijn én als vriendelijk worden ervaren, zijn ook een kenmerk van smart cities. Om dat teweeg te brengen zou een ketenregisseur gewenst zijn die beleggers, projectontwikkelaars en ook start-ups bij elkaar brengt, zegt Wisse Stenchlak, directeur vastgoed en services bij Heyday, in een rondetafelgesprek met Paul Tholens, salesmanager Benelux Office App en Ronald Daalman, ontwikkelingsmanager bij Fakton Development. Genoemde organisaties spelen allen een belangrijke rol, maar verschillen onderling nog vaak in taal en tempo.

Slimme digitale infrastructuur

Een goede digitale bereikbaarheid is misschien wel de eerste randvoorwaarde voor een slimme en gezonde stad. In dertig jaar tijd is hiervoor een netwerk uitgerold van G1- tot G4-ontvangst. Nu staan we voor de uitrol van een G5-netwerk. Bouwen we daarvoor een nieuw netwerk van masten of gebruiken we daarvoor onze lichtmastinfrastructuur, vraagt Hedzer de Boer, business development manager voor Signify. “De masten vormen samen al een fijnmazig netwerk, ze hebben allen een stroomverbinding en staan op hoogte.”

Veilige stad

Voorkomen is beter dan genezen. Dat is de visie van het nationale Strategisch Plan Verkeerveiligheid, SPV. Voor de uitvoering maakt iedere gemeente een risicoanalyse van verkeersonveiligheid en een uitvoeringsprogramma op basis van een aantal indicatoren. Omdat verkeersveiligheid met deze aanpak niet alleen de gezondheid bevordert, maar ook gebruikt maakt van data en data-analyse, hoort ook de uitvoering van het SPV tot de kenmerken van een slimme en gezonde stad. Gemeenten kunnen experts inschakelen voor ondersteuning bij de risico-analyse en het uitvoeringsprogramma via het Kenniscentrum SPV: www.kennisnetwerkspv.nl. Robert Coffeng, managing consultant bij Antea is een van deze experts. Zijn ervaring is dat deze aanpak in veel gevallen eerdere keuzen onderbouwt en leidt tot een gestructureerde aanpak van verkeersveiligheid.

Van domme stenen naar intelligent Duurzaam vastgoed

Van zonnepanelen op daken tot een lerend systeem dat leidt tot een technisch en financieel exploitatiemodel voor de energie-infrastructuur van de toekomst. Daar houdt Fabio Pisano, manager Solar bij Smart Energy, onderdeel van Croonwolter&Dros, zich mee bezig. Hij begon met het verduurzamen van vastgoed door het plaatsten van zonnepanelen. En daarmee maken gebouwen deel uit van de transitie van een centraal naar een decentraal energienetwerk van opwekking en opslag. Of, zoals Pisano zegt: “Van de transitie van domme stenen naar intelligent duurzaam vastgoed.”

Dashboard voor de anderhalvemetersamenleving

Mettina Veenstra, lector Smart City aan de Saxion Hogeschool in Enschede ontdekte met haar onderzoeksgroep bij toeval dat het in maart opgeleverde project ‘high tech dashboard voor drukte in binnensteden’ een goed model is voor het monitoren van het naleven van de anderhalvemeteradviezen in binnensteden. En voor het evalueren van het loslaten van de lockdownmaatregelen. Het dashboard meet de werkelijke drukte in binnensteden én de ervaring van drukte door bezoekers.

Smart home as a service

Hekkensluiter op het Smart City-podium is de vraag: Hoe woon je in een slimme en gezonde stad? Annemarie Maarse, director Woningen bij Syntrus Achmea werkt aan het faciliteren van een ‘woonbeleving’ voor de 28.000 woningen in haar beleggingsportefeuille. Met het toepassingen van hoogwaardige technologie tot het kiezen van de juiste plek voor vastgoedontwikkeling, geeft Maarse vorm aan ‘beleggen met betekenis’. “We zoeken bijvoorbeeld naar plekken waar ‘happy accidents’ kunnen ontstaan.” Een plek waar onverwachte ontmoetingen kunnen plaatsvinden, legt Maarse uit: “Een tegenhanger van Tinder”.