Expertcolumn Emile Hoogterp: Beheersystematiek Kunstwerken geeft beheerders duidelijke richtlijnen

donderdag 19 oktober 2023

Het beheren van Civiele Kunstwerken (vanaf hier Kunstwerken genoemd) is complexe materie en gaat steeds meer over de volledige organisatie rondom het functioneel en veilig kunnen gebruiken van de kunstwerken. Niet alleen herstellen of vervangen wanneer nodig, maar sturing tijdens de hele levenscyclus. Op de economisch meest voordelige en duurzame manier.  

De beheerder is hierbij de spil in de samenwerking. Kunstwerken moeten aan allerlei regels voldoen. Op het gebied van veiligheid, beeldkwaliteit, functionaliteit, wet- en regelgeving etc. Veel beheerders doen dit op een eigen manier. Om uniformiteit in het beheren van kunstwerken te creëren is de Beheersystematiek Kunstwerken ontwikkeld, samen met beheerders en marktpartijen. Deze beheersystematiek vertelt niet alleen hoe je moet beheren, maar ook waarom, op basis van welke strategie en of het goed gebeurt.  

De systematiek is gebaseerd op de processtappen van assetmanagement en maakt gebruik van het IMBOR voor gegevensbeheer. Het werkproces, de benodigde stappen, activiteiten, documenten, producten en samenwerkingen zijn uitgewerkt tot een samenhangend geheel.  

Enkele vragen die hierdoor te beantwoorden zijn:  

  • Aan welke wet- en regelgevingen moeten kunstwerken voldoen? 

  • Hoe voldoen je kunstwerken aan deze wet- en regelgeving en de aanvullende eisen op het gebied van betrouwbaarheid, beschikbaarheid, veiligheid etc? 

  • Welke inspecties zijn daarvoor nodig en hoe vaak? 

  • Wanneer moet je ingrijpen en actie ondernemen en op basis waarvan? 

  • Hoe stel je het beheerkader beleid op/bij en op basis van welke beleidsthema’s? 

  • Hoe stel je je levenscycluskosten op? 

  • Welke gegevens zijn nodig voor een beheerst technisch dossier van je kunstwerken? 

Aan de hand van deze beheersystematiek heeft de beheerder handvatten om een beheerstrategie op te stellen en uit te voeren voor zijn kunstwerken.  We hadden al uniformiteit op het gebied van decomposities, conditiescores, beeldkwaliteit en inspecties door de ontwikkeling van de NEN2767, de Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte en de CROW-CUR117. Door dit te koppelen aan de processtappen van Assetmanagement, wet- en regelgeving etc. kan nu ook het totale beheer en onderhoud van kunstwerken door heel beherend Nederland op een uniforme en juiste manier uitgevoerd worden. 

Emile Hoogterp is voorzitter van de werkgroep Beheersystematiek Kunstwerken en technisch directeur bij Ingenieursbureau Westenberg.