Hittestress, wateroverlast en een gebrek aan biodiversiteit. Het is inmiddels een alom brede opgave in Nederland. Om meer vergroening te realiseren én sloten vrij te houden van overmatig eendenkroos, is er nu een innovatieve, circulaire oplossing: de eendenkroostegel. Hidde Griek, een van de initiatiefnemers, vertelt meer over het bijbehorende Flip The City-concept.
Circulair vergroenen met eendenkroostegels
woensdag 8 mei 2024
“Het Flip the City-concept maakt van eendenkroos biologisch afbreekbare plantentegels”, vertelt Griek. “We hebben drie verschillende soorten: een zonnige tegel, een schaduwtegel of een bijenkroos tegel. Alle soorten zijn geïnoculeerd met specifieke zaden met een mengsel van enkel inheemse Nederlandse planten.”
In iedere tegel zijn circa 25 tot 35 soorten planten verwerkt. “De tegels zorgen er zo voor dat er een stukje extra biodiversiteit komt in het openbare groen. De tegels zijn dus samengesteld met diverse materialen, om zo een perfect substraat te maken voor die planten.”
Rotterdamse eendenkroos reststroom
Om uit te leggen hoe het concept tot stand is gekomen, neemt Griek ons mee naar 2020. In dat jaar deed hij mee aan een ontwerpwedstrijd waarin hij met zijn team werd gekoppeld aan de gemeente Rotterdam gekoppeld. “Zij zochten een nieuwe toepassing voor hun reststroom eendenkroos”, licht Griek toe.
“Aanleiding hiervoor was een miljoen euro aan kosten om dit kroos te verwijderen uit sloten en dergelijke. Vervolgens gebeurde er praktisch niks met dat eendenkroos, of het werd puur als compostering gebruikt. Dit zette ons aan het denken: waarom is dat eendenkroos zo explosief? Doordat het warmer wordt en er veel nutriënten in het water zitten, komen er steeds grotere dekens van eendenkroos opzetten. Dat wil je natuurlijk voorkomen, om zo ook te voorkomen dat er weer veel kosten komen om het te verwijderen.”
Win-winsituatie: vergroenen én schoon water
“De enige manier waarop je dit kunt doen, is door het systematisch te verwijderen. Hierdoor worden ook de nutriënten verwijderd. Hier was toen nog geen business case voor. Toen zijn wij gaan kijken naar de grotere uitdagingen in het stedelijk gebied van een gemeente of provincie: het bestrijden van wateroverlast, hittestress en weinig biodiversiteit. Dit alles hangt samen met vergroening. Om vergroening makkelijker te maken, is de eendenkroostegel een uitgelezen mogelijkheid.”
“Met deze tegel, die circulair geproduceerd wordt en is samengesteld met enkel materialen uit de Nederlandse natuur, maken we het voor inwoners zo simpel mogelijk om meer vergroening te realiseren. Daarnaast is er nog een voordeel: door het produceren van deze kroostegel maken we ook het water schoon, dus het is echt een win-winsituatie.”
Inmiddels is het Flip the City-concept bekend in binnen- én buitenland. “We werken ondertussen samen met vijftien gemeenten in Nederland en ook in België hebben we al klandizie.” Momenteel focust Flip the City zich nog voornamelijk op geveltuinen. “Dit mede omdat de kosten van de tegel nu nog best kostbaar zijn”, legt Griek uit. “Een tegel van 30 bij 30 centimeter kost nu namelijk nog tien euro, en dat is best prijzig als je er een volledige tuin mee wilt betegelen. Wel hebben we de ambitie om het in de toekomst goedkoper te kunnen produceren, zodat ook de mensen die geen groene vingers hebben het ook kunnen proberen en ervaren en het voor iedereen mogelijk wordt om mee te werken aan ultieme vergroening.”