Tijdelijke natuur steeds populairder

Flora- en faunawet

In Nederland ligt veel grond braak, een slordige veertigduizend hectare grond met een bestemming als bedrijventerrein of woonlocatie. Dat braak liggen kan soms jaren duren, omdat de markt niet gunstig is en projectontwikkelaars en aannemers niet willen bouwen voor leegstand. Niets doen leidt echter tot verwildering doordat de natuur haar gang gaat. De grondeigenaren doen er van alles aan om dat tegen te gaan omdat ze bang zijn dat zich een beschermde orchidee of zeldzame paddensoort op de locatie vestigt. Wanneer dan later de bouwplannen uitgevoerd moeten worden, stuiten ze op de Flora- en faunawet die dergelijke ingrepen in het leefgebied van unieke soorten verbiedt.

Ontheffing Amsterdamse Havengebied

In 2007 nam de Tweede Kamer een motie aan die de weg vrijmaakte om in dergelijke gevallen een tijdelijke ontheffing te krijgen van deze wet. De overweging daarbij was, dat ook een tijdelijke vestiging van bijzondere soorten bijdraagt aan de biodiversiteit. Daarna bleef het stil, tot toenmalig natuurminister Gerda Verburg in juli 2009 de eerste ontheffing verleende aan Haven Amsterdam. Daar ligt, op het meest noordelijke puntje aan het Noordzeekanaal en de Afrika-haven, een terrein braak ter grootte van tien voetbalvelden. Daar krijgt de natuur de komende jaren ruim baan. Naar verwachting zullen zich daar behalve broedvogels als veldleeuwerik, kievit en oeverzwaluw ook rugstreeppadden en andere amfibieën vestigen.

Jurisprudentie

Milieucentrum Amsterdam tekende beroep aan tegen de ontheffing met de vraag of in toekomstige situaties beschermde dier- en plantensoorten ook verwijderd kunnen worden. De rechter doet vermoedelijk in het voorjaar van 2011 uitspraak.Vooruitlopend op jurisprudentie is al een aantal ontheffingen verleend. Voor een gebied van 35 hectare bij Almelo en voor een gebied van 113 hectare bij Steenwijk. Drie andere aanvragen zijn nog in behandeling.

Bedrijvenpark Eeserwold in Steenwijk

In Steenwijk werken drie partijen samen aan de totstandkoming van tijdelijke natuur op het bedrijvenpark Eeserwold: Roelofs Planontwikkeling, ontwikkelingsbedrijf Geveke en Landschap Overijssel. Ook ecoloog en woordvoerder Mark Zekhuis van Landschap Overijssel benadrukt dat de soorten die zich op een schraal, braakliggend bedrijventerrein zullen vestigen, naar alle waarschijnlijkheid pioniersoorten zijn. “Dat zijn bijna altijd erg mobiele soorten die snel een andere verblijfplaats vinden.”

Bezuinigingen bieden kansen

Niet alleen de dip in de woning- en bedrijvenmarkt is gunstig voor de ontwikkeling van tijdelijke natuur, ook het kabinetsbeleid om minder in natuurontwikkeling te investeren biedt nieuwe kansen. Zekhuis: “Zeker als het om hoogwaardige bedrijvenparken gaat, zoals in Steenwijk. Waarom zou je daar geen permanente natuur ontwikkelen? Op bedrijventerreinen wordt heel veel gerecreëerd. Het is voor personeel toch ook veel prettiger om in de pauzes door natuur te lopen in plaats van tussen containers en loodsen?” Zo kunnen bedrijventerreinen de functie van de verbindingszones van de Ecologische Hoofdstructuur, waar het kabinet-Rutte geen geld meer in wil steken, voor een deel overnemen, filosofeert Zekhuis. Ook andere groene gebieden, zoals begraafplaatsen, kunnen daar een rol in spelen..”

Bron: VNG Magazine
 

</