Statiegeld: een oplossing met een nieuw probleem voor openbare ruimtes

maandag 18 september 2023

Een ironische twist in het statiegeldverhaal: wat bedoeld was om de straten schoner te maken, leidt nu tot nieuwe vormen van overlast en vervuiling. Het fenomeen doet zich voor op treinstations en in stedelijke gebieden, waar mensen zakken openscheuren en containers omkiepen op zoek naar flesjes en blikjes waar statiegeld op zit, zo meldt het AD. Het is een nieuwe uitdaging voor professionals in stedelijk beheer en gebiedsontwikkeling. Dus hoe gaan we om met deze onverwachte neveneffecten van een goedbedoeld milieubeleid?

Graaiers veroorzaken meer problemen dan ze oplossen

Wat opvalt is dat het vooral het gedrag van de 'graaiers' is dat problemen veroorzaakt. Terwijl ze in containers en vuilniszakken duiken om wat extra geld te verdienen, laten ze een spoor van chaos en vervuiling achter. Deze nieuwe vorm van 'statiegeldtoerisme' zet extra druk op schoonmaakdiensten, en vormt een risico voor de algemene netheid en zelfs veiligheid van openbare ruimtes. Een woordvoerder van de NS noemde het "dweilen met de kraan open."

Innovatieve oplossingen van de NS: statiegeldautomaten en liefdadigheid

Om de overlast in te dammen, heeft de NS proactief statiegeldautomaten geïnstalleerd op belangrijke treinstations door heel Nederland. Hoewel toeristen op dit moment geen gebruik kunnen maken van deze faciliteiten - omdat een Nederlands bankrekeningnummer vereist is - bieden de automaten een interessante optie om statiegeld te doneren aan de Plastic Soup Foundation. Dit is niet alleen een slimme manier om mensen aan te moedigen hun flesjes en blikjes niet in de prullenbak te gooien, maar ook een stap richting maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Nieuwe sloten, nieuwe kansen

Een andere aanpak wordt getest door de gemeente Amsterdam, waar sloten op afvalbakken zijn aangebracht om het ongewenst openen te voorkomen. Ook worden er boetes uitgedeeld voor het vernielen van afvalbakken. In Rotterdam en andere steden worden speciale houders voor blikjes en flessen aan prullenbakken bevestigd waar men hun statiegelditems in kwijt kan, zodat een ander deze hier vervolgens uit kan pakken en ik kan leveren.

Een pragmatische aanpak?

Ondernemers kunnen ook een bijdrage leveren. Een mogelijke oplossing voor dit dilemma kan het plaatsen van speciale doorzichtige rolcontainers zijn, geplaatst bij uitgiftepunten zoals horeca en to-go shops, waarin mensen enkel hun statiegeldflessen en -blikjes kunnen deponeren. Hiermee kan het probleem bij de bron worden aangepakt, omdat het voor de graaiers niet nodig is om vuilnisbakken en containers overhoop te halen. Een rolcontainer huren en inzetten als een verzamelpunt voor statiegelditems zou een win-win situatie kunnen zijn: de gebruikers kunnen hun statiegeldafval makkelijk en snel kwijt en de ‘graaiers' hoeven geen afvalbak meer overhoop te halen.

Tot slot

Het is duidelijk dat een goedbedoelde oplossing als statiegeld nieuwe uitdagingen met zich meebrengt. Daarom is het van belang om flexibel te blijven en te zoeken naar oplossingen. Het statiegeldbeleid heeft zeker positieve milieueffecten, maar de uitvoering ervan vraagt om aanpassingen in stedelijk beheer en gebiedsontwikkeling. Een kans om niet alleen onze straten schoner, maar ook onze oplossingen slimmer te maken.

Bron: MKBafval.nl

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

In elke Nederlandse gemeente een TreeTag

14 sep om 10:55 uur

Welke waarde heeft een grote boom voor zijn omgeving? Pius Floris Boomverzorging berekent het voor duizenden…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van ambitie naar actie: circulair werken in de openbare ruimte waarmaken

11 sep om 13:20 uur

Dora Vansco is programmamanager circulaire economie bij de gemeente Leiden. In deze column gaat ze dieper in op…

Lees verder »
descriptionArtikel

Wassenaar kiest voor slimme kast

10 sep om 08:29 uur

Wie op dinsdagen over de Berkheistraat in Wassenaar wandelt, treft er een levendige weekmarkt met een breed…

Lees verder »

Slimmere oplossingen tegen afval op straat

8 sep om 09:29 uur

Industrilås staat al 44 jaar bekend om hun innovativiteit op het gebied van sloten, scharnieren en aanverwante…

Lees verder »
descriptionArtikel

Circulaire placemaking op ‘plekken achter de hekken’

2 sep om 09:08 uur

Het jaar 2030 nadert en circulair handelen is nog lang geen gemeengoed bij de inrichting van de openbare ruimte…

Lees verder »
descriptionArtikel

‘Bij lichtmasten is 95 procent circulair wel haalbaar’

26 aug om 09:35 uur

De tijden veranderen. Een lichtmast na de geschatte levensduur van ongeveer veertig jaar zonder pardon afvoeren…

Lees verder »

Slim regenwaterbeheer in de stad: maatwerk op het terrein van Weberei Conrad in Lörrach

21 aug om 08:00 uur

Hoe vang je regenwater op in een volledig verhard stedelijk gebied, zonder het riool te overbelasten? Die vraag…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van pionieren naar professionaliseren in de circulaire openbare ruimte

19 aug om 14:18 uur

Circulariteit is al jaren een veelbesproken thema in de wereld van de openbare ruimte. Maar wat betekent het nu…

Lees verder »