Hitte-eiland effect gemeten in Rotterdam
Urban Heat Island (UHI)
In steden zijn de gevolgen van een warmer klimaat extra voelbaar door het stedelijk hitte-eiland effect (Eng: Urban Heat Island, UHI). Hieronder wordt verstaan dat de temperatuur in een stedelijk gebied gemiddeld hoger is dan in het omliggende gebied. Overdag leggen steden relatief grote hoeveelheden zonne-energie vast, terwijl ze die opgeslagen warmte ’s nachts juist langzamer afstaan. Bovendien gaan perioden met hoge temperaturen veelal gepaard met verslechterde luchtkwaliteit en droogte. Dit alles heeft grote gevolgen voor de leefbaarheid en de gezondheid van de bevolking in stedelijke gebieden.
Temperatuurverschil tot 8 graden
Op drie locaties in Rotterdam en op één locatie buiten de stad werden tussen 25 augustus 2009 en 31 maart 2011 meteorologische metingen uitgevoerd door onderzoekers van Alterra. Zoals voorspeld was het in de stad significant warmer. Op de dichtbebouwde locaties Centrum en Zuid liepen de verschillen met de locatie buiten de stad soms zelfs op tot 8°C in de nacht, na windstille, heldere dagen met een maximumtemperatuur boven 30°C. Deze maximale verschillen zijn vergelijkbaar met de meetresultaten in andere grote Europese steden. De temperatuurverschillen met het buitengebied was duidelijk minder groot voor de minder intensief bebouwde, groene wijk Oost.
Warmer, droger en minder wind
De gemiddelde etmaaltemperatuur in de stad was 0,5 tot 1,4 graden hoger dan de gemiddelde etmaaltemperatuur buiten de stad. De minimumtemperatuur verschilde 1,4 tot 2,7 graden en de maximumtemperatuur 0,2 tot 1,2 graden in de meetperiode. De globale straling was in de stad 15 tot 19% lager en de windsnelheid circa 50%. De waterdampspanning, die duidt op luchtvochtigheid, was 2 tot 5% lager in de stad. De maximale UHI-intensiteit wordt na zonsondergang bereikt omdat de stad ’s nachts minder afkoelt dan het buitengebied. De intensiteit neemt pas na zonsopkomst af, wanneer de temperatuur in het buitengebied sneller toeneemt dan in de stad.
Gevolgen voor stadsbewoners
De resultaten geven een indicatie dat in dichtbebouwde plaatsen in Rotterdam het door de mens beleefde thermisch comfort een probleem is of kan worden. Dit is een belangrijk gegeven tegen de achtergrond van een toekomstig klimaat met meer extreem warme dagen dan in het huidige klimaat, en van verdergaande verstedelijking in de regio. Behalve voor verdere analyses van het stadsklimaat, monitoring en regionale weersverwachtingen kunnen deze gegevens van belang zijn voor het verder ontwikkelen van adaptatiemaatregelen en -strategieën. In de eerste analyse worden nog geen aanbevelingen gedaan om het hitte-eiland effect in Rotterdam tegen te gaan.
Initiatief en financiering onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in het kader van het Nationaal Onderzoekprogramma Kennis voor Klimaat, dat wordt medegefinancierd door het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Het onderzoek is onderdeel van het strategisch onderzoekprogramma Kennisbasis thema IV 'Duurzame ontwikkeling van de groenblauwe ruimte’, dat gefinancierd wordt door het ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie en uitgevoerd wordt door Wageningen UR.
Download voor meer informatie het rapport Stadsklimaat in Rotterdam Eerste analyse van de meetgegevens van het meteorologische meetnet
Bron: Alterra - Wageningen UR
Meest gelezen
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Slimme verkeerslichten wijzen fietsers snelste weg in Breda
5 jan om 16:13 uurLang voor een stoplicht moeten wachten kan voor fietsers een reden zijn om alsnog door rood te fietsen. Met…
Kinderen co-ontwerpers kleurrijke kruispunten in Zwolse wijk Stadshagen
14 dec 2023Wat gebeurt er als we kinderen de baas maken in het verkeer? In de Zwolse wijk Stadshagen was dat in september…
‘Wij verbinden mensen met data, data met mensen en data met data’
12 dec 2023Bij het beheer van de openbare ruimte staan we voor flinke uitdagingen. Wateroverlast, droogte, hittestress en…
Steun bewoners voor groen beheer in Groningen
12 dec 2023Minde zwerfafval en meer groenonderhoud. Zo zou het beheerbudget moeten worden verdeeld als het aan de inwoners…
Beheer zorgt voor comfort voor iedereen
4 dec 2023Als er iets fijn is als je je door de…
Verlichting beheren is een fluitje van een cent met LMS
4 dec 2023Openbare verlichting efficiënt beheren én onderhouden: wie wil dat nu niet? Waar voorheen in Excellijstjes werd…
CROW publiceert Verkenning zebrapaden
17 nov 2023Gemeenten hanteren verschillende uitgangspunten voor het toepassen van voetgangersoversteekplaatsen. Rond…
Almere wil plaatsing elektrische laadpalen versnellen
5 okt 2023Om te kunnen voldoen aan de de toename van de vraag naar elektrisch rijden zet Almere in op een versnelling…