De Omgevingsdialoog is een overleg tussen de initiatiefnemer van een ruimtelijk plan en belanghebbende en belangstellende partijen uit de omgeving. Lastig? Niet als je het aan Mark Verhijde en Nanneke van der Heijden van Beter in Burgerparticpatie vraagt.
De Omgevingsdialoog: Hoe dan?
“Het klinkt moeilijker dan het is”, vindt het duo. “Want met een goed voorbereid participatieplan gaat het betrekken van bewoners bij jouw ruimtelijk project eigenlijk als vanzelf.”
Een ruimtelijke ontwikkeling starten zonder de omgeving daarbij te betrekken. Dat is niet meer van deze tijd. Niet voor niets heeft de dialoog met de omgeving daarom een prominente plek in de Omgevingswet. En is het een vereiste, bij de aanvraag omgevingsvergunning of omgevingsplanwijziging en soms ook bij de indiening van de aanvraag. “Een omgevingsdialoog kan helpen om je (bouw)plan beter te maken. Omdat het je inzicht geeft in wat het betekent voor iedereen die erdoor wordt geraakt of de gevolgen ervan ondervindt.”
Hoe weet je nu of je echt alle belanghebbenden betrekt? Welke bewoners gaat het aan en hebben ze ermee te maken als buur, ondernemer, woningzoekende of belangenbehartiger? Raak je ze direct of indirect? En is het dan voldoende om de bewoners uit de omliggende straten te betrekken of trek je een grotere cirkel? Hoe ga je om met het bewonersoverleg of de dorpsraad die er ook wat van vindt? Nodig je uit met een brief, een appje of een bericht in de krant? En welke werkvormen kies je voor de participatie?
Een goed participatieplan geeft het antwoord op deze vragen. “Met dit plan zet je uiteen waarover, wie, wat, wanneer en hoe je het gesprek voert met de omgeving. Of het nu gaat om grote of kleine groepen, een omgeving met weerstand of juist veel creatieve inbreng.” Een participatieplan is daarnaast ook goed te gebruiken als basis voor het participatieverslag dat je straks – via het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) - moet indienen bij je vergunningaanvraag.
“Hoewel het niet verplicht is om je projectplan aan te passen na de Omgevingsdialoog moet je wél duidelijk maken, op basis van je projectplan, of je de goede doelgroep hebt betrokken; of je geen mensen bent vergeten; of iedereen informatie op een toegankelijk manier heeft kunnen krijgen; of je in je planning van communiceren en participeren met redelijke reactie termijnen werkt; of je een goede verslaglegging hebt verzorgd en of je ook een goede terugkoppeling hebt gegeven.”
“Als je uitgaat van de drie intenties (bedoelingen) die je kunt hebben bij bewonersparticipatie, (1) informeren, raadplegen en feedback vragen; (2) samenwerken, (3) partnerschap, dan werk je met de Omgevingsdialoog bij ruimtelijke initiatieven meestal met de eerste intentie (en heel soms met intentie 2). Aanpassen van het ruimtelijk plan kun je dan wel doen, want je kunt heel zinnige informatie uit de participatie ophalen en dat kan je initiatief alleen maar beter maken. Maar dat is zeker niet verplicht.”
Verhijde en Van der Heijden adviseren vooral aan goed verwachtingsmanagement te doen. “Mensen die je betrekt mogen vooral niet de verwachting hebben dat jij verplicht bent om hun input te verwerken in het ruimtelijk plan. Dat is niet de opzet van de Omgevingsdialoog, hoe graag we dat ook zouden willen. Dus duidelijke informatie vooraf, voorkomt die verwachting. Blijft over dat betrokken mensen dan denken dat de Omgevingsdialoog vooral een moetje is. En formeel is dat ook zo. Maar hoe je als initiatiefnemer dan het organiseert, dát maakt het verschil.”
Op 29 juni geven Mark en Nanneke de Masterclass Slagvaardige Participatie bij ruimtelijke initiatieven. Een masterclass gericht op bouwers, projectleiders, ontwikkelaars, aannemers, architecten, stedenbouwkundigen. Je leert onder meer hoe je de Omgevingsdialoog vormgeeft. “ Wij denken met je mee de voorbereiding, de kennisgeving, de uitvoering én terugkoppeling van de dialoog. Zo gaat het betrekken van bewoners bij jouw ruimtelijk project eigenlijk als vanzelf.”
Kijk voor meer informatie en aanmelden op www.beterinburgerparticipatie.nl
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Gemengde gevoelens over leefbaarheid openbare ruimte bij proef Weesperknip
16 feb om 11:50 uurDe Weesperstraat is één van de drukste verkeersaders in Amsterdam. Afgelopen jaar voerde de gemeente een proef…
Groningen wil meer regie op plaatsen laadpalen elektrische auto's
8 jan om 10:50 uurDe gemeente Groningen heeft eind december haar eerste door de gemeente zelf geëxploiteerde laadpaal voor…
Slimme verkeerslichten wijzen fietsers snelste weg in Breda
5 jan om 16:13 uurLang voor een stoplicht moeten wachten kan voor fietsers een reden zijn om alsnog door rood te fietsen. Met…
Revealing Art, AI and Tech als thema van Amsterdam Light Festival
14 dec 2023Tot en met 21 januari vindt in Amsterdam het Amsterdam Light Festival plaats. Het thema van de twaalfde editie…
Kinderen co-ontwerpers kleurrijke kruispunten in Zwolse wijk Stadshagen
14 dec 2023Wat gebeurt er als we kinderen de baas maken in het verkeer? In de Zwolse wijk Stadshagen was dat in september…
Proef met gratis Stadshopper in Nijmegen
5 okt 2023Nijmegen voert een proef uit met de gratis Stadshopper. Dit elektrisch aangedreven busje gaat vanaf 1 oktober…
Almere wil plaatsing elektrische laadpalen versnellen
5 okt 2023Om te kunnen voldoen aan de de toename van de vraag naar elektrisch rijden zet Almere in op een versnelling…
Ledsignalering in de weg laten voetganger en fietser veilig oversteken
26 sep 2023Veilig oversteken is voor elke weggebruiker van essentieel belang, maar vooral voor fietsers en voetgangers is…