Innovatieve infiltratiegoot in centrum Berlicum

donderdag 13 januari 2022
timer 4 min
April dit jaar startte men in Berlicum (gemeente Sint-Michielsgestel) met de realisatie van de herinrichting van het Mercuriusplein. Een plein met vele functies zoals parkeren, winkelen, verblijven, weekmarkten en evenementen. De gemeente is actief met het bevorderen en implementeren van klimaatadaptieve oplossingen. Het Mercuriusplein in Berlicum bewijst dat het helemaal niet erg is als je daarbij beren op de weg ziet.

Het klimaat verandert en de effecten van klimaatverandering zijn overal waarneembaar. Hevige regenbuien en langere perioden van droogte vragen om duurzaam waterbeheer. “Tijdens een bezoek aan de Vakbeurs Klimaat in Houten, twee jaar geleden, maakte ik kennis met de ACO infiltratiegoot”, vertelt Fred Knibbeler van Dolmans Landscaping Group. “Wij focussen ons op circulaire en innovatieve oplossingen, daarom sprak de infiltratiegoot mij direct aan. Het vangt hemelwater op en infiltreert het lokaal, hoog aan het oppervlak, in de bodem. Hierdoor wordt uitdroging van bodem voorkomen en de riolering ontlast. Ik zag direct de mogelijkheden van dit systeem en het bleek de oplossing voor het Mercuriusplein in Berlicum.” Zo ontstond een win-winsituatie voor dorp, mens en natuur.  

Werking van infiltratiegoot  

De infiltratiegoot is verkrijgbaar in RVS of cortenstaal en is voorzien van onderuitlaten die aansluiten op infiltratielonten in de bodem. “Deze lonten bestaan uit milieuvriendelijk en volledig circulair steenwol. Het aantal onderuitlaten, ook wel infiltratielonten genoemd, wordt bepaald aan de hand van de ontwerpeisen en de waterdoorlatendheid van de bodem”, zo vertelt Kees-Willem Kamp, sales engineer bij ACO die dit project van begin tot eind begeleide. “Om infiltratielonten en ondergrond te beschermen tegen vervuiling is de gootbodem tevens voorzien van filterelementen van circulair steenwol. Eenmaal aangebracht in de grond zorgen de lonten ervoor dat hemelwater wordt geïnfiltreerd in de bodem en hier geleidelijk aan wordt afgegeven. Zo wordt uitdroging van de bodem voorkomen en de riolering tijdens regenbuien ontlast.” 

Toepassing  

In de ontwerpfase van het Mercuriusplein is besloten het regenwater van het deel waar de weekmarkt wordt gehouden niet af te koppelen op de infiltratiegoot. Dit in verband met de mate van vervuiling. Daarom ligt hier een normale ACO ExoDrain die loost op de vuilwaterafvoer. Het overige regenwater afkomstig van circa 4500 vierkante meter verhard oppervlak wordt wel opgevangen in de infiltratiegoot en in de bodem geïnfiltreerd. “Om dit gecontroleerd te doen is het systeem gecompartimenteerd zodat water niet allemaal naar één punt stroomt, maar gecontroleerd wordt afgegeven aan de grond. Het infiltratiegootsysteem is op diverse plaatsen voorzien van overstorten en een extra berging in de vorm van een waterbergende fundering onder de verharding van de parkeerplaats. Zo wordt ook bij hevige piekbuien wateroverlast en mogelijke schade te allen tijde te voorkomen”, licht Knibbeler toe. 

Snelle installatie  

De infiltratiegoot heeft, dankzij de unieke ExoDrain constructie, geen betonfundatie of verdere zijdelingse aanvulling met beton nodig om aan de vereiste verkeersklasse D400 te voldoen. De enige voorwaarde is een voldoende draagkrachtige ondergrond, met voldoende waterdoorlatend vermogen. Het is daarom aan te bevelen om de goten te plaatsen met behulp van een betonnen stellaag. Gaten met een doorsnede van 25 centimeter, ten behoeve van de infiltratielonten, kunnen gerealiseerd worden door middel van grondzuigtechniek, een machinale grondboor of palenschep. In de vrijgekomen gaten worden vervolgens de infiltratielonten met een lengte van 1200 millimeter en een doorsnede van 150 bij 200 millimeter geplaatst. Holle ruimtes worden aangevuld met split. Over deze infiltratielonten wordt de infiltratiegoot geplaatst.  

watergoot

Berenmotief  

Zoals iedere roostergoot kan ook de infiltratiegoot voorzien worden van een zelfontworpen gietijzeren of Cortenstalen roosters. Deze mogelijkheid is voor dit project volledig benut. Het motief in de roosters is ontworpen door Susanne Dohmeier van Dolmans Landscaping Group: “bij het ontwerpen heb ik geprobeerd een link te maken met het verleden en iets unieks van Berlicum terug te brengen op het Mercuriusplein, ook wel de ‘huiskamer’ van het dorp. De beer komt uit het oude wapen van Berlicum. Deze heb ik geabstraheerd en hier een motief mee gemaakt waarbij grote en kleine beren elkaar afwisselen.” De unieke uitstraling draagt bij aan de identiteit van het plein en geeft afwatering een eigen gezicht. Daarbij wordt het berenmotief door de bewoners ook zeer positief gewaardeerd. 

Onderhoud 

Het systeem moet natuurlijk wel inspecteerbaar en reinigbaar zijn. Periodiek zal de infiltratiegoot moeten worden gecontroleerd op vervuiling en functionaliteit. Bij verminderende werking worden de horizontaal aangebrachte filterelementen vervangen. Dit kan heel eenvoudig nadat de roosters zijn verwijderd. De infiltratielonten vragen geen verder onderhoud. Deze infiltratiegoot past in ieder ontwerp. Daarmee is duurzaam waterbeheer mogelijk in elk dorp en stad. 
  
ACO  
Doetinchem 
0314 - 368 280 
https://www.aco.nl/  

Dit artikel is verschenen in Straatbeeld 6, thema trends. Download hier het magazine.

Meer artikelen met dit thema

Weber ontwikkelt eco mortel voor 3D betonprinten

11 mrt om 14:06 uur

Weber, een pionier op het gebied van 3D betonprinten, heeft met Weber 3D eco de volgende generatie van haar…

Lees verder »
descriptionArtikel

‘Bij groen in de stad is één plus één zeven’

29 feb om 09:35 uur

Meer groen in de buitenruimte, het lijkt een inkoppertje in een tijd waarin we steeds regelmatiger kampen met…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van Muijlwijkstraat Arnhem nu stuk groener en veiliger

23 feb om 11:20 uur

Van de ‘lelijkste straat van Arnhem’ naar de ‘groenste en coolste’ straat van de stad. De Van Muijlwijkstraat…

Lees verder »
descriptionArtikel

Breda wil een stad in een park zijn en investeert miljoenen

15 feb om 13:08 uur

Om een leefbare gemeente te zijn die klaar is voor de toekomst, investeert Breda zestien mijloen euro in het…

Lees verder »
flash_onNieuws

Miljardeninvestering nodig om steden aan groennormen te laten voldoen

9 feb om 17:14 uur

Er bestaat nog geen goede groennorm die we in Nederland kunnen gebruiken, een kwaliteitseis aan het groen…

Lees verder »
flash_onNieuws

Eerste resultaten Project Klimaatadaptatie en Gezondheid

6 feb om 10:09 uur

Hoe reduceer je gezondheidseffecten van klimaatverandering? En wat is de rol van de diverse GGD-afdelingen en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Het Rotterdams WeerWoord op de gevolgen van de temperatuurstijging

1 feb om 13:03 uur

Hoogwater, overstromingen, extreme regenval en hittegolven. Rotterdam moet zich als stad voorbereiden op een…

Lees verder »
flash_onNieuws

Hendrik-Ido-Ambacht gebruikt virtueel advies voor aanplant bomen

30 jan om 09:58 uur

Om te kijken waar de aanplant van een boom de grootste meerwaarde heeft, gaat de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht…

Lees verder »