Young professional in de openbare ruimte: Femke Kaskens

Wat doe je voor werk en wat houdt dit in de praktijk in?

Ik maak lichtontwerpen voor openbare ruimtes, zoals straatverlichting bij herinrichtingen. Dit omvat lichtberekeningen en tekeningen voor de positie van lichtmasten, gebaseerd op het nieuwe ontwerp van de ruimte. Ik werk nauw samen met collega's uit verschillende disciplines, zoals landschapsontwerpers en verkeersontwerpers. Het is een technische functie waarbij integrale samenwerking centraal staat om tot een goed ontwerp te komen.

Welke studie heb je gevolgd en hoe ben je in deze functie beland?

Ik heb een bachelor Industrial Design aan de TU Eindhoven afgerond, een creatieve studie met een technisch tintje. Daarna volgde ik de master Human Technology Interaction, waarbij ik me richtte op de relatie tussen licht en menselijk welzijn, zoals gezondheid en slaapkwaliteit. Na mijn afstuderen vond ik eerst geen baan in verlichting en werkte ik als een tijdje software test engineer. Toen ik een vacature voor ontwerper stedelijke verlichting bij gemeente Eindhoven zag, greep ik die mogelijkheid aan. Nu werk ik hier anderhalf jaar en ben ik blij dat ik deze functie heb gevonden.

Drijfveer en passie?

Ik wilde sowieso graag een maatschappelijke functie vervullen. In mijn huidige functie werk je echt voor de samenleving, dus dat is een mooie uitdaging. Een zo goed mogelijk ontwerp maken dat efficiënt, duurzaam en energiezuinig is en waarmee je tegelijkertijd ook de mens dient én rekening houdt met flora en fauna. Dat is een opgave waar ik me graag aan waag. Het is een grote verantwoordelijkheid, maar tegelijkertijd een grote motivatie waar ik veel energie van krijg en voldoening uit haal. 

Wat bevalt je aan je werk?

Het is een afwisselende functie, projecten kunnen heel verschillend zijn. Denk aan onder andere fietspaden, woonstraten of pleinen. Ieder project heeft zijn eigen uitdagingen. Bijvoorbeeld de aanwezigheid van vleermuizen. Hierop stem je het lichtontwerp af, samen met ecologen. Je kunt ook te maken krijgen met een ondergrondse infrastructuur die ervoor zorgt dat lichtmasten niet op een bepaalde plek kunnen staan vanwege bijvoorbeeld de positie van een leiding. Hier is afstemming voor nodig om tot een geschikt lichtontwerp te komen. De afwisseling en het samenwerken met verschillende disciplines is iets wat mij enorm bevalt. Je kunt tenslotte van elkaars expertise leren. 

Waarom zou een jongere moeten kiezen voor een baan in de openbare ruimte? 

Het werk dat ik doe zie ik als een soort grote puzzel. Je moet namelijk rekening houden met veel verschillende zaken, zoals ik hierboven ook al heb toegelicht. Komen tot het meest optimale ontwerp vind ik heel motiverend. Het is een fijn gevoel als dit uiteindelijk lukt. Dat maakt het een uitdagende functie. Doordat je ook nog daadwerkelijk voor de maatschappij werkt, is het een functie waar je mijns inziens veel voldoening uit kunt halen. 

Waar ben je trots op?

In de anderhalf jaar dat ik werk als lichtontwerper heb ik mij mogen ontwikkelen tot volwaardig lichtontwerper. De kans die ik daarin heb gekregen, daar ben ik dankbaar voor. Verder vind ik het heel mooi om voor een stad als Eindhoven, ook wel bekend als de ‘Lichtstad’, te werken. Het lijkt me daarnaast gaaf om over een tijdje te kijken naar eindresultaten van projecten waar ik aan mee heb gewerkt. 

Wat zie je als grootste uitdaging in je werk?

Een zo optimaal en efficiënt mogelijk lichtontwerp maken, waarbij je zo min mogelijk lichtmasten gebruikt en niet meer energie verbruikt dan nodig. En er voor zorgt dat het gebied passend verlicht is en je aan de richtlijnen voor verlichting voldoet. Er moet een prettig avondbeeld zijn, maar er moet zo min mogelijk strooilicht of ander soort lichthinder zijn. Daarnaast moet dit alles goed worden afgestemd op de andere elementen in de openbare ruimte. 

En in de openbare ruimte?

Dan zie ik als grootste uitdaging om met verschillende disciplines tot het meest optimale resultaat te komen. Je moet er tijdens het ontwerpen een weg in vinden dat alle elementen in de openbare ruimte elkaar niet storen. Een concreet en simpel voorbeeld hiervan is de positie van een nieuwe boom in relatie tot de positie van een lichtmast. Een landschapsontwerper heeft een reden om deze boom op een bepaalde positie te plaatsen, maar zo heb ik dat ook met een lichtmast. Soms kan het zijn dat we deze allebei op dezelfde plek willen zetten, wat natuurlijk geen optie is. Ergens moeten er dan concessies gedaan worden. Met goed overleg tussen verschillende disciplines komen we hier altijd wel uit, maar het is wel zaak om goed naar elkaar te luisteren en de belangen af te wegen, om zo uiteindelijk het meest optimale resultaat te bereiken. 

Wat is jouw favoriete plek in de openbare ruimte?

In het groen, het bos of het park. Ik word altijd rustig op dergelijke plekken. Er moet veel groen en natuur zijn, het liefst nog wat dieren erbij, en dan ben ik helemaal gelukkig. 

Waar ligt volgens jou de sleutel van de toekomstbestendige leefomgeving?

Het is essentieel dat we als maatschappij blijven innoveren en dat er wetenschappelijk en toegepast onderzoek blijft plaatsvinden. Op deze manier denk ik dat we als maatschappij verder kunnen komen, en dit draagt mijns inziens al met al bij aan een toekomstbestendige leefomgeving. 

Hoe kun je hier zelf aan bijdragen?

Alert blijven op ontwikkelingen in het vakgebied. Bijvoorbeeld door vakbladen te lezen, beurzen of netwerkevenementen te bezoeken en het nieuws in de gaten te houden. Ook sociale media zoals LinkedIn zijn waardevol om op de hoogte te blijven.

Wie of wat is een grote inspiratie voor je?

Ik heb geen concreet voorbeeld van een persoon als inspiratie, maar wat ik wel inspirerend en intrigerend vind is dat we als maatschappij continu blijven innoveren. Ik denk dat dit een hele goede ontwikkeling is, omdat het wat mij betreft essentieel is voor een toekomstbestendige leefomgeving. 

Aansprekende innovatie?

Onlangs zag ik een innovatie voorbijkomen waarbij straatverlichting op bepaalde momenten van kleur kan veranderen. ’s Avonds is het bijvoorbeeld een lichtkleur die voor mensen prettig is, maar later in de avond/’s nachts krijgt het een meer amberkleurig licht, zodat het fauna minder hindert. 

Met een toverstaf?

Dan zou ik de led-reclameschermen op ledverlichting langs snelwegen verwijderen. Dit leidt enorm de aandacht af van de weg, wat voor gevaarlijke situaties kan zorgen. In het buitenland heb je vaak nog kabels boven de weg lopen. Ik vind dat dat rommelig oogt, dus die zou ik ook wegtoveren als ik een toverstaf had. 

Hoe zie je de toekomst in jouw functie en in de openbare ruimte?

Ik wil me graag verder blijven ontwikkelen op het gebied van verlichting, concrete ervaring op doen en mijn kennis verbreden. Zo wil ik uiteindelijk een nog betere lichtontwerper worden. In de openbare ruimte zie ik voor me dat we zo efficiënt mogelijk blijven ontwerpen.
 

Andere Young Professionals in de openbare ruimte:

• Lune Walder, strategisch adviseur bij Bac2Nature en bussines development manager bij CBF Green Buildings
   
• Tommie Perenboom (adviseur datagedreven assetmanagement, bij de gemeente Rotterdam)
   
• Esmé Bosch (beleidsmedewerker circulaire bouw bij de gemeente Leiden)
   
• Linda Siekman (ontwerper openbare ruimte bij de gemeente Emmen)
   
• Aniek Loos (integraal beheerder bij de gemeente Rotterdam)
   
• Bouke Simon de Jong (wegbeheerder en beheerder openbare verlichting bij de gemeente Stadskanaal)
   
• Thijs Ebbers (projectleider klimaatadaptatie bij de gemeente Winterwijk)