Een vader die met zijn kind een slingerpaadje neemt in plaats van de rechte stoep. Een groep jongeren die op een plein samenkomt en spelenderwijs beweegt. Een oudere dame die haar dagelijkse wandeling maakt, dankzij veilige en aantrekkelijke looproutes. De openbare ruimte speelt een cruciale rol in hoe mensen bewegen en elkaar ontmoeten. Maar hoe zorg je ervoor dat de inrichting van een wijk of stad daadwerkelijk uitnodigt tot beweging?
Beweegvriendelijke openbare ruimte: van visie naar praktijk

Maak bewegen een vanzelfsprekendheid
Een beweegvriendelijke omgeving is meer dan een speeltuin of een fietspad. Het gaat om het slim benutten van de hele openbare ruimte, zodat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van het dagelijks leven. Dit kan door barrières weg te nemen, zoals onveilige oversteekplaatsen, en door beweging te stimuleren met natuurlijke prikkels, zoals aantrekkelijke looproutes of informele sportplekken.
Integreer beweegvriendelijkheid in de ontwerpfase
Ruimte in steden en dorpen is schaars en de belangen zijn vaak uiteenlopend. Daarom moet beweegvriendelijkheid vanaf het begin een integraal onderdeel zijn van stedelijke en ruimtelijke plannen. Denk aan het combineren van functies: een schoolplein dat na schooltijd een ontmoetingsplek wordt, of een park met routes die geschikt zijn voor zowel hardlopers als wandelaars.
Bewoners als sleutel tot succes
Een goed ontwerp sluit aan bij de behoeften van de gebruikers. Dit betekent dat gemeenten, ontwerpers en beleidsmakers bewoners actief moeten betrekken bij het ontwerpproces. Wat vinden zij belangrijk? Welke plekken gebruiken ze nu al, en waarom? Door participatie te benutten, vergroot je de kans op succesvolle, duurzame ingrepen die daadwerkelijk gebruikt worden.
Samenwerking tussen domeinen is essentieel
Het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om samenwerking tussen het sociale en ruimtelijke domein. Stedenbouwkundigen, mobiliteitsexperts, gezondheidsspecialisten en beleidsmakers moeten samen optrekken om beweging structureel een plek te geven in de fysieke leefomgeving. Dit betekent ook dat traditionele werkwijzen losgelaten moeten worden en nieuwe, integrale aanpakken omarmd moeten worden.
Conclusie
Een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om doordachte keuzes en een brede blik. Door bewegen in het DNA van stads- en dorpsontwikkeling te verweven, kunnen gemeenten en ontwerpers een omgeving creëren die uitnodigt tot een actievere leefstijl. Dit vergt niet alleen visie, maar ook samenwerking en een praktische uitvoering waarin bewoners centraal staan. Zo wordt bewegen geen bewuste keuze, maar een vanzelfsprekendheid in de openbare ruimte.
Dit artikel is onderdeel van een drieluik over de beweegvriendelijke leefomgeving, samengesteld door Planterra en Kenniscentrum Sport en Bewegen en gepubliceerd op Allesoversport.nl. Het drieluik richt zich op de uitdagingen en kansen bij het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte, specifiek voor professionals die zich bezighouden met de beweegvriendelijke inrichting van de buitenruimte.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Mijn Plek: Het Koopmansplein in Assen
24 apr om 08:46 uurDiane Schepers draagt vanuit haar functie als adviseur klimaatadaptatie, riolering en stedelijk water al…
Klimaatadaptieve stad begint in eigen tuin
16 apr om 12:10 uurOldenzaal wil groener worden en roept inwoners op om mee te doen. Met de Groenblauwe Tuinsubsidie kunnen…
Breda uitgeroepen tot meest speelvriendelijke gemeente van Nederland
11 apr om 13:21 uurDe gemeente Breda heeft de Jantje Beton Prijs 2025 gewonnen en mag zich de komende twee jaar de meest…
Beweegalliantie organiseert Actief Werkbezoek Leefomgeving
10 apr om 09:19 uurBewegen moet (weer) net zo normaal worden als ademhalen. Maar hoe realiseren we dat binnen de fysieke…
Bedrijventerrein Nieuw-Reijerwaard verlicht met duurzame gelijkstroom
31 mrt om 10:18 uurNieuw-Reijerwaard zet een belangrijke stap in de verduurzaming van de openbare ruimte door de verlichting…
Hoe koppelen gemeente én bewoners in Deventer het regenwater van het riool af?
26 mrt om 08:57 uurOngeveer zestig procent van de binnenstedelijke ruimte in Deventer is in particuliere handen. Om de stad…
Waterberging in de wegfundering: ruimtebesparend en effectief
20 mrt om 08:45 uurDoor waterberging in de wegfundering te integreren, ontstaat er bovengronds meer ruimte voor andere functies.…
Een groener dorpsplein als podium voor Geffen
19 mrt om 08:33 uurWe zien het meer en meer, versteende dorps- of stadspleinen die worden omgetoverd in een groene verblijfsruimte…