Een vader die met zijn kind een slingerpaadje neemt in plaats van de rechte stoep. Een groep jongeren die op een plein samenkomt en spelenderwijs beweegt. Een oudere dame die haar dagelijkse wandeling maakt, dankzij veilige en aantrekkelijke looproutes. De openbare ruimte speelt een cruciale rol in hoe mensen bewegen en elkaar ontmoeten. Maar hoe zorg je ervoor dat de inrichting van een wijk of stad daadwerkelijk uitnodigt tot beweging?
Beweegvriendelijke openbare ruimte: van visie naar praktijk

Maak bewegen een vanzelfsprekendheid
Een beweegvriendelijke omgeving is meer dan een speeltuin of een fietspad. Het gaat om het slim benutten van de hele openbare ruimte, zodat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van het dagelijks leven. Dit kan door barrières weg te nemen, zoals onveilige oversteekplaatsen, en door beweging te stimuleren met natuurlijke prikkels, zoals aantrekkelijke looproutes of informele sportplekken.
Integreer beweegvriendelijkheid in de ontwerpfase
Ruimte in steden en dorpen is schaars en de belangen zijn vaak uiteenlopend. Daarom moet beweegvriendelijkheid vanaf het begin een integraal onderdeel zijn van stedelijke en ruimtelijke plannen. Denk aan het combineren van functies: een schoolplein dat na schooltijd een ontmoetingsplek wordt, of een park met routes die geschikt zijn voor zowel hardlopers als wandelaars.
Bewoners als sleutel tot succes
Een goed ontwerp sluit aan bij de behoeften van de gebruikers. Dit betekent dat gemeenten, ontwerpers en beleidsmakers bewoners actief moeten betrekken bij het ontwerpproces. Wat vinden zij belangrijk? Welke plekken gebruiken ze nu al, en waarom? Door participatie te benutten, vergroot je de kans op succesvolle, duurzame ingrepen die daadwerkelijk gebruikt worden.
Samenwerking tussen domeinen is essentieel
Het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om samenwerking tussen het sociale en ruimtelijke domein. Stedenbouwkundigen, mobiliteitsexperts, gezondheidsspecialisten en beleidsmakers moeten samen optrekken om beweging structureel een plek te geven in de fysieke leefomgeving. Dit betekent ook dat traditionele werkwijzen losgelaten moeten worden en nieuwe, integrale aanpakken omarmd moeten worden.
Conclusie
Een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om doordachte keuzes en een brede blik. Door bewegen in het DNA van stads- en dorpsontwikkeling te verweven, kunnen gemeenten en ontwerpers een omgeving creëren die uitnodigt tot een actievere leefstijl. Dit vergt niet alleen visie, maar ook samenwerking en een praktische uitvoering waarin bewoners centraal staan. Zo wordt bewegen geen bewuste keuze, maar een vanzelfsprekendheid in de openbare ruimte.
Dit artikel is onderdeel van een drieluik over de beweegvriendelijke leefomgeving, samengesteld door Planterra en Kenniscentrum Sport en Bewegen en gepubliceerd op Allesoversport.nl. Het drieluik richt zich op de uitdagingen en kansen bij het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte, specifiek voor professionals die zich bezighouden met de beweegvriendelijke inrichting van de buitenruimte.
Meest gelezen
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
FURNS: jouw partner in maatwerk en advies
1 mei om 09:53 uurBij FURNS geloven we in de kracht van duurzaamheid. De transitie naar een circulaire economie is in volle gang…
‘Bij lichtmasten is 95 procent circulair wel haalbaar’
26 aug om 09:35 uurDe tijden veranderen. Een lichtmast na de geschatte levensduur van ongeveer veertig jaar zonder pardon afvoeren…
Slim regenwaterbeheer in de stad: maatwerk op het terrein van Weberei Conrad in Lörrach
21 aug om 08:00 uurHoe vang je regenwater op in een volledig verhard stedelijk gebied, zonder het riool te overbelasten? Die vraag…
Van pionieren naar professionaliseren in de circulaire openbare ruimte
19 aug om 14:18 uurCirculariteit is al jaren een veelbesproken thema in de wereld van de openbare ruimte. Maar wat betekent het nu…
Praktische tips uit Gelderland voor circulaire vervanging bruggen
15 aug om 13:50 uurDe provincie Gelderland wil in 2050 volledig circulair zijn. Bij het vervangen van bruggen kiest de provincie…
Mijn Plek: proefparkeervak in Hoorn
12 aug om 08:00 uurMark Deckers heeft als projectleider Circulaire Economie bij de gemeente Hoorn circulariteit en duurzaamheid…
Toegankelijke fietspaden: ruimte voor verandering
5 aug om 08:26 uurDe fiets is de afgelopen tien jaar in vele opzichten veranderd. Waar vroeger de keuze vaak niet verder ging dan…
Circulair werken begint niet bij de afvalbak, maar aan de tekentafel
29 jul om 09:00 uurNederland heeft grote ambities: in 2050 moet onze economie volledig circulair zijn. De openbare ruimte speelt…