Een vader die met zijn kind een slingerpaadje neemt in plaats van de rechte stoep. Een groep jongeren die op een plein samenkomt en spelenderwijs beweegt. Een oudere dame die haar dagelijkse wandeling maakt, dankzij veilige en aantrekkelijke looproutes. De openbare ruimte speelt een cruciale rol in hoe mensen bewegen en elkaar ontmoeten. Maar hoe zorg je ervoor dat de inrichting van een wijk of stad daadwerkelijk uitnodigt tot beweging?
Beweegvriendelijke openbare ruimte: van visie naar praktijk

Maak bewegen een vanzelfsprekendheid
Een beweegvriendelijke omgeving is meer dan een speeltuin of een fietspad. Het gaat om het slim benutten van de hele openbare ruimte, zodat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van het dagelijks leven. Dit kan door barrières weg te nemen, zoals onveilige oversteekplaatsen, en door beweging te stimuleren met natuurlijke prikkels, zoals aantrekkelijke looproutes of informele sportplekken.
Integreer beweegvriendelijkheid in de ontwerpfase
Ruimte in steden en dorpen is schaars en de belangen zijn vaak uiteenlopend. Daarom moet beweegvriendelijkheid vanaf het begin een integraal onderdeel zijn van stedelijke en ruimtelijke plannen. Denk aan het combineren van functies: een schoolplein dat na schooltijd een ontmoetingsplek wordt, of een park met routes die geschikt zijn voor zowel hardlopers als wandelaars.
Bewoners als sleutel tot succes
Een goed ontwerp sluit aan bij de behoeften van de gebruikers. Dit betekent dat gemeenten, ontwerpers en beleidsmakers bewoners actief moeten betrekken bij het ontwerpproces. Wat vinden zij belangrijk? Welke plekken gebruiken ze nu al, en waarom? Door participatie te benutten, vergroot je de kans op succesvolle, duurzame ingrepen die daadwerkelijk gebruikt worden.
Samenwerking tussen domeinen is essentieel
Het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om samenwerking tussen het sociale en ruimtelijke domein. Stedenbouwkundigen, mobiliteitsexperts, gezondheidsspecialisten en beleidsmakers moeten samen optrekken om beweging structureel een plek te geven in de fysieke leefomgeving. Dit betekent ook dat traditionele werkwijzen losgelaten moeten worden en nieuwe, integrale aanpakken omarmd moeten worden.
Conclusie
Een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om doordachte keuzes en een brede blik. Door bewegen in het DNA van stads- en dorpsontwikkeling te verweven, kunnen gemeenten en ontwerpers een omgeving creëren die uitnodigt tot een actievere leefstijl. Dit vergt niet alleen visie, maar ook samenwerking en een praktische uitvoering waarin bewoners centraal staan. Zo wordt bewegen geen bewuste keuze, maar een vanzelfsprekendheid in de openbare ruimte.
Dit artikel is onderdeel van een drieluik over de beweegvriendelijke leefomgeving, samengesteld door Planterra en Kenniscentrum Sport en Bewegen en gepubliceerd op Allesoversport.nl. Het drieluik richt zich op de uitdagingen en kansen bij het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte, specifiek voor professionals die zich bezighouden met de beweegvriendelijke inrichting van de buitenruimte.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
FURNS: jouw partner in maatwerk en advies
1 mei om 09:53 uurBij FURNS geloven we in de kracht van duurzaamheid. De transitie naar een circulaire economie is in volle gang…
Young professional in de openbare ruimte: Trevor Verberne
10 jul om 10:29 uurIn deze aflevering van onze rubriek Young Professional is het de beurt aan Trevor Verberne (31). Trevor is…
Water, historie en staal met stijl in ’t Gulden Land
10 jul om 08:00 uurIn het noorden van Helmond, ingeklemd tussen de oude en nieuwe Zuid-Willemsvaart en grenzend aan Aarle-Rixtel,…
Waterpret in het wild: nieuw speellandschap verrijkt Burgers' Zoo
1 jul om 08:48 uurIn de natuurlijke omgeving van Burgers’ Zoo is een bijzonder waterspeelelement verschenen dat kinderen uitdaagt…
Eerste sessies MOVE24 bekend
30 jun om 10:54 uurSpelen, sporten, bewegen en ontmoeten zijn de pijlers van de tweede editie van MOVE24. Dit keer krijgt het…
Spelen in de zon vraagt om slimme ontwerpkeuzes
30 jun om 08:14 uurSteeds vaker staat hitte centraal in het ontwerp van de openbare ruimte. Toch is schaduw niet altijd het…
Succesvolle vierde editie Circulaire Openbare Ruimte Congres
25 jun om 14:28 uurTevredenheid alom op het vierde Circulaire Openbare Ruimte Congres. In Nijmegen verzamelden zich op 19 juni…
Piketpaaltjes slaan op weg naar circulaire lichtmasten in Amsterdam
17 jun om 15:25 uurNaar voren struikelen. Zo omschrijft Hans van Bakel van de gemeente Amsterdam zijn stappen om het areaal van…