Beweegvriendelijke openbare ruimte: van visie naar praktijk

vrijdag 21 maart 2025

Een vader die met zijn kind een slingerpaadje neemt in plaats van de rechte stoep. Een groep jongeren die op een plein samenkomt en spelenderwijs beweegt. Een oudere dame die haar dagelijkse wandeling maakt, dankzij veilige en aantrekkelijke looproutes. De openbare ruimte speelt een cruciale rol in hoe mensen bewegen en elkaar ontmoeten. Maar hoe zorg je ervoor dat de inrichting van een wijk of stad daadwerkelijk uitnodigt tot beweging?

Maak bewegen een vanzelfsprekendheid

Een beweegvriendelijke omgeving is meer dan een speeltuin of een fietspad. Het gaat om het slim benutten van de hele openbare ruimte, zodat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van het dagelijks leven. Dit kan door barrières weg te nemen, zoals onveilige oversteekplaatsen, en door beweging te stimuleren met natuurlijke prikkels, zoals aantrekkelijke looproutes of informele sportplekken.

Integreer beweegvriendelijkheid in de ontwerpfase

Ruimte in steden en dorpen is schaars en de belangen zijn vaak uiteenlopend. Daarom moet beweegvriendelijkheid vanaf het begin een integraal onderdeel zijn van stedelijke en ruimtelijke plannen. Denk aan het combineren van functies: een schoolplein dat na schooltijd een ontmoetingsplek wordt, of een park met routes die geschikt zijn voor zowel hardlopers als wandelaars.

Bewoners als sleutel tot succes

Een goed ontwerp sluit aan bij de behoeften van de gebruikers. Dit betekent dat gemeenten, ontwerpers en beleidsmakers bewoners actief moeten betrekken bij het ontwerpproces. Wat vinden zij belangrijk? Welke plekken gebruiken ze nu al, en waarom? Door participatie te benutten, vergroot je de kans op succesvolle, duurzame ingrepen die daadwerkelijk gebruikt worden.

Samenwerking tussen domeinen is essentieel

Het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om samenwerking tussen het sociale en ruimtelijke domein. Stedenbouwkundigen, mobiliteitsexperts, gezondheidsspecialisten en beleidsmakers moeten samen optrekken om beweging structureel een plek te geven in de fysieke leefomgeving. Dit betekent ook dat traditionele werkwijzen losgelaten moeten worden en nieuwe, integrale aanpakken omarmd moeten worden.

Conclusie

Een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om doordachte keuzes en een brede blik. Door bewegen in het DNA van stads- en dorpsontwikkeling te verweven, kunnen gemeenten en ontwerpers een omgeving creëren die uitnodigt tot een actievere leefstijl. Dit vergt niet alleen visie, maar ook samenwerking en een praktische uitvoering waarin bewoners centraal staan. Zo wordt bewegen geen bewuste keuze, maar een vanzelfsprekendheid in de openbare ruimte.

Dit artikel is onderdeel van een drieluik over de beweegvriendelijke leefomgeving, samengesteld door Planterra en Kenniscentrum Sport en Bewegen en gepubliceerd op Allesoversport.nl. Het drieluik richt zich op de uitdagingen en kansen bij het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte, specifiek voor professionals die zich bezighouden met de beweegvriendelijke inrichting van de buitenruimte.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Bewegen voor iedereen: de openbare ruimte als uitnodiging

24 dec om 09:00 uur

Denise Janmaat beweegt zich dagelijks door steden en wijken met een dubbele pet op: als adviseur…

Lees verder »
descriptionArtikel

Slim betalen voor energie: eenvoudige, eerlijke en duurzame marktstroom

22 dec om 08:56 uur

Markten en evenementen vragen om betrouwbare en efficiënte stroomvoorziening.  Seijsener Techniek biedt slimme…

Lees verder »
descriptionArtikel

Intensief maaien: accukracht die brandstofmotoren evenaart

19 dec om 10:44 uur

Professionals in groenbeheer en openbare ruimte weten: voor het zwaardere werk is alleen het beste goed genoeg…

Lees verder »
flash_onNieuws

Derde magazine Ruimte voor Bewegen van 2025 is live!

18 dec om 09:12 uur

De nieuwe editie van Ruimte voor Bewegen is gepubliceerd. In dit digitale magazine staat de inrichting van de…

Lees verder »
flash_onNieuws

RIVM publiceert vuistregels voor inrichten gezonde leefomgeving

18 dec om 08:00 uur

Voor zaken als bewegen, groen en ontmoeten ontbreken harde ruimtelijke normen, wat hun positie in beleid en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Young professional in de openbare ruimte: Pim Buijs

15 dec om 10:49 uur

Ook in de openbare ruimte is de zoektocht naar een nieuwe generatie gaande. Straatbeeld geeft ter inspiratie in…

Lees verder »
descriptionArtikel

Onderzoek brengt hindernissen én aanbevelingen om in openbare ruimte te bewegen in kaart

15 dec om 08:30 uur

Hoe beweegvriendelijk is de Nederlandse openbare ruimte eigenlijk? Het Mulier Instituut onderzocht in opdracht…

Lees verder »
descriptionArtikel

De beweegvriendelijke openbare ruimte: sporten, ontmoeten en verbinden in een

4 dec om 09:32 uur

Nederland staat voor een uitdaging: hoe houden we onze openbare ruimte beweegvriendelijk, toegankelijk en…

Lees verder »