Beweegvriendelijke openbare ruimte: van visie naar praktijk

vrijdag 21 maart 2025

Een vader die met zijn kind een slingerpaadje neemt in plaats van de rechte stoep. Een groep jongeren die op een plein samenkomt en spelenderwijs beweegt. Een oudere dame die haar dagelijkse wandeling maakt, dankzij veilige en aantrekkelijke looproutes. De openbare ruimte speelt een cruciale rol in hoe mensen bewegen en elkaar ontmoeten. Maar hoe zorg je ervoor dat de inrichting van een wijk of stad daadwerkelijk uitnodigt tot beweging?

Maak bewegen een vanzelfsprekendheid

Een beweegvriendelijke omgeving is meer dan een speeltuin of een fietspad. Het gaat om het slim benutten van de hele openbare ruimte, zodat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van het dagelijks leven. Dit kan door barrières weg te nemen, zoals onveilige oversteekplaatsen, en door beweging te stimuleren met natuurlijke prikkels, zoals aantrekkelijke looproutes of informele sportplekken.

Integreer beweegvriendelijkheid in de ontwerpfase

Ruimte in steden en dorpen is schaars en de belangen zijn vaak uiteenlopend. Daarom moet beweegvriendelijkheid vanaf het begin een integraal onderdeel zijn van stedelijke en ruimtelijke plannen. Denk aan het combineren van functies: een schoolplein dat na schooltijd een ontmoetingsplek wordt, of een park met routes die geschikt zijn voor zowel hardlopers als wandelaars.

Bewoners als sleutel tot succes

Een goed ontwerp sluit aan bij de behoeften van de gebruikers. Dit betekent dat gemeenten, ontwerpers en beleidsmakers bewoners actief moeten betrekken bij het ontwerpproces. Wat vinden zij belangrijk? Welke plekken gebruiken ze nu al, en waarom? Door participatie te benutten, vergroot je de kans op succesvolle, duurzame ingrepen die daadwerkelijk gebruikt worden.

Samenwerking tussen domeinen is essentieel

Het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om samenwerking tussen het sociale en ruimtelijke domein. Stedenbouwkundigen, mobiliteitsexperts, gezondheidsspecialisten en beleidsmakers moeten samen optrekken om beweging structureel een plek te geven in de fysieke leefomgeving. Dit betekent ook dat traditionele werkwijzen losgelaten moeten worden en nieuwe, integrale aanpakken omarmd moeten worden.

Conclusie

Een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om doordachte keuzes en een brede blik. Door bewegen in het DNA van stads- en dorpsontwikkeling te verweven, kunnen gemeenten en ontwerpers een omgeving creëren die uitnodigt tot een actievere leefstijl. Dit vergt niet alleen visie, maar ook samenwerking en een praktische uitvoering waarin bewoners centraal staan. Zo wordt bewegen geen bewuste keuze, maar een vanzelfsprekendheid in de openbare ruimte.

Dit artikel is onderdeel van een drieluik over de beweegvriendelijke leefomgeving, samengesteld door Planterra en Kenniscentrum Sport en Bewegen en gepubliceerd op Allesoversport.nl. Het drieluik richt zich op de uitdagingen en kansen bij het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte, specifiek voor professionals die zich bezighouden met de beweegvriendelijke inrichting van de buitenruimte.

Meer artikelen met dit thema

flash_onNieuws

Met nieuwe machine bestrijdt Rotterdam de Japanse duizendknoop

22 sep om 10:57 uur

Rotterdam test een nieuwe machine om de overlast van de Japanse duizendknoop tegen te gaan. De plant wordt…

Lees verder »
descriptionArtikel

Hoe Nijmeegse straten een andere invulling van hun parkeerruimte ervaren

21 sep om 13:52 uur

De auto die moet wijken voor groen, ontmoeten en spelen. Het is steeds vaker een punt van discussie als…

Lees verder »
descriptionArtikel

REstart, dé complete tool voor hergebruik

20 sep om 13:48 uur

Kleding nog goed te dragen maar dan wel voor iemand anders: Vinted. Konijnenhok niet meer nodig: Marktplaats.…

Lees verder »
descriptionArtikel

Dinxperlo maakt huiskamer van het centrum met Marktstroom.nl als stopcontact

18 sep om 13:37 uur

Winkelgebieden zijn volop in transitie. Gemeenten die niet anticiperen op het veranderende koopgedrag van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Paleto & Pixel: slimme overkappingen voor duurzame mobiliteit en leefbare steden

18 sep om 10:54 uur

De fiets speelt een steeds grotere rol in het mobiliteitsbeleid van gemeenten. Fietsen is gezond, duurzaam en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Hoe breng je met de MKI als gunningscriterium de CO2-uitstoot met driekwart terug?

18 sep om 09:24 uur

Bij provinciale infrastructuur is asfalt verantwoordelijk voor een groot deel van de CO₂-uitstoot. Bij een…

Lees verder »

Grijs en groen in harmonie? Het kan met NCB stenen van MBI

16 sep om 14:40 uur

NCB (New City Basic) stenen zijn waterpasserende straatstenen met een open ruimte tot maar liefst 40 procent.…

Lees verder »

Sterk, stijlvol en efficiënt: Afvalbak Lixo

16 sep om 14:38 uur

De Lixo afvalbakken van Erdi bieden een duurzame en praktische oplossing voor afvalverwerking in openbare…

Lees verder »