Expertcolumn Niek Hendriks

maandag 14 maart 2022
timer 3 min
Niek Hendriks is strategisch adviseur smart city bij de gemeente Alkmaar. In zijn expertcolumn roept hij op het eigenaarschap van data weer terug te geven aan de samenleving.

In mijn werkveld spreken we steeds vaker van het digitaliseren van de fysieke leefomgeving. Waar we enkele jaren geleden vooral nog bezig waren met het efficiënter maken van de dienstverleningsprocessen in de organisatie is het tegenwoordig de norm om het straatbeeld vol te hangen met sensoren, slimme camera’s en openbare wifi netwerken om data te genereren en inzicht te krijgen in wat zich afspeelt in de stad.  

Ik zie dan ook sinds een jaar of twee een enorme toename van ‘digitale steden’ (Digital Twins), openbare dataplatformen en rijkelijk gevulde dashboards waarmee ieder gegeven van de stad op een hoog niveau wordt geanalyseerd en gevisualiseerd. Dit baart me zorgen en als adviseur op dit gebied vraag ik me af of we niet onbewust naar een publieke sector gaan met data obesitas. Waar trekken we de grens en wanneer gaan we terug naar de vraag voor wie we dit doen en welke publieke meerwaarde we realiseren met de samenleving?  

Dat is ook de reden dat ik in dit artikel pleit voor de oprichting van het vakgebied Social-IT voor de openbare ruimte. Social-IT is namelijk een logische doorontwikkeling van de traditionele IT taken binnen de publieke sector. Waar binnen de organisatie IT afdelingen vooral de nadruk leggen op efficiëntie en het analytische potentieel is het digitaliseringsvraagstuk in de samenleving vooral iets wat uit de sociale hoek moet komen. Hoe gaan we om vragen van de inwoners die verder gaan dan het visualiseren van data, zorgen we ervoor dat minder digitale mensen een plaats krijgen in het digitaliseringsvraagstuk en leggen we het eigenaarschap van data weer terug in de samenleving? 

Het nut en de noodzaak van Social-IT zijn duidelijk en gelukkig zijn er al diverse gemeenten bezig om het eigenaarschap van het digitaliseringsvraagstuk weer terug te leggen in de samenleving. Zo heeft de gemeente Hilversum een Stadspanel Data opgezet waar tien inwoners de dataprojecten van de gemeente toetst op veiligheid, privacy en inclusiviteit en zijn we bij de gemeente Alkmaar druk bezig een burgernetwerk op te zetten met een lokale CoderDojo waarbij de inwoners eigenaar zijn van de data in hun leefomgeving. 

Dit zijn enkel druppels op een hete plaat en de oproep aan u is dan ook om te kijken hoe u in uw werkveld IT terug kan brengen naar de inwoners en vanuit daar het gesprek aangaat hoe we het digitaliseringvraagstuk vorm moeten geven. Het digitaliseren van Nederland gaat alleen werken als we de samenleving gelijk stellen aan de techniek. 

Deze expertcolumn is verschenen in Straatbeeld 1/2022, thema slimme openbare ruimte. Download hier het magazine.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

FURNS: jouw partner in maatwerk en advies

1 mei om 09:53 uur

Bij FURNS geloven we in de kracht van duurzaamheid. De transitie naar een circulaire economie is in volle gang…

Lees verder »
descriptionArtikel

Young professional in de openbare ruimte: Trevor Verberne

10 jul om 10:29 uur

In deze aflevering van onze rubriek Young Professional is het de beurt aan Trevor Verberne (31). Trevor is…

Lees verder »
flash_onNieuws

Eerste sessies MOVE24 bekend

30 jun om 10:54 uur

Spelen, sporten, bewegen en ontmoeten zijn de pijlers van de tweede editie van MOVE24. Dit keer krijgt het…

Lees verder »
flash_onNieuws

Succesvolle vierde editie Circulaire Openbare Ruimte Congres

25 jun om 14:28 uur

Tevredenheid alom op het vierde Circulaire Openbare Ruimte Congres. In Nijmegen verzamelden zich op 19 juni…

Lees verder »
descriptionArtikel

Piketpaaltjes slaan op weg naar circulaire lichtmasten in Amsterdam

17 jun om 15:25 uur

Naar voren struikelen. Zo omschrijft Hans van Bakel van de gemeente Amsterdam zijn stappen om het areaal van…

Lees verder »
descriptionArtikel

Het onderschatte potentieel van schoolpleinen

5 jun om 08:00 uur

Schoolpleinen worden vaak alleen gebruikt voor spelende kinderen, maar ze bieden veel meer mogelijkheden. Ze…

Lees verder »
descriptionArtikel

Innovatieve verkeersmonitoring met Zebra-Safe

3 jun om 08:00 uur

Traffic Care, al zestien jaar actief in het verbeteren van verkeersveiligheid, zet met hun Zebra-Safe…

Lees verder »

Samen sterk voor duurzame buitenruimte

20 mei om 13:36 uur

GroundLevel en MeierGuss slaan de handen ineen: vanaf nu is GroundLevel de officiële distributeur van de…

Lees verder »