Wonen op terpen - geslaagd burgerinitiatief

woensdag 9 september 2015
timer 4 min
Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu heeft op 9 september officieel de terpen in de Overdiepse Polder opgeleverd. Dit burgerinitiatief leidde tot een innovatieve toepassing van een eeuwenoude woonwijze: het wonen op terpen.

Mede dankzij het terpenplan blijven bewoners van het bovenstroomse gebied beschermd tegen hoogwater én kunnen boeren blijven wonen en werken in hun Overdiepse Polder. Het project maakt onderdeel uit van het landelijke programma Ruimte voor de Rivier van Rijkswaterstaat.
 

Laat het water maar komen

Rijkswaterstaat onderzocht rond het jaar 2000 de mogelijkheden voor bescherming tegen hoogwater in het gebied. Nol Hooijmaaijers, bewoner en medeoprichter van de Belangenvereniging Overdiepse Polder, kwam samen met buurtgenoot Sjaak Broekmans op het idee een eeuwenoude oplossing tegen hoogwater opnieuw toe te passen. Ze wilden woonheuvels (zogeheten ‘terpen’) bouwe, een plan om het gebied zowel voor waterberging als voor agrarisch gebruik te benutten. Van de achttien boerderijen in de Overdiepse Polder bleven er acht over, op een terp met nieuwe huizen en stallen. De overige bewoners stopten of zetten hun bedrijf elders voort.


Nol Hooijmaaijers: “Bewoners en overheid zijn met elkaar om de tafel gaan zitten. Dat ging niet zonder slag of stoot, maar uiteindelijk zijn we het eens geworden. We zijn er nu klaar voor. Laat het water maar komen.“
 

Den Bosch veilig tegen hoogwater door terpenplan

De Overdiepse Polder is vanaf nu ingericht als waterbergingsgebied en kan bij extreem hoogwater maar liefst 9 miljard liter Maaswater bergen. Naar verwachting komt deze situatie gemiddeld eens in de 25 jaar voor. Door de rivierverruiming wordt de waterstand op de Bergsche Maas verlaagd met 27 cm, waardoor het gebied stroomopwaarts, inclusief de stad Den Bosch, beschermd blijft tegen hoogwater.


De rivierverruiming in de Overdiepse Polder is één van de 34 Ruimte voor de Rivier projecten van Rijkswaterstaat en is gerealiseerd door waterschap Brabantse Delta. Dijkgraaf Carla Moonen stond stil bij de inwoners en de oud-inwoners van de Overdiepse Polder en wat het project voor hen heeft betekend: “De boeren die moesten verhuizen, hebben elders een nieuw bestaan moeten opbouwen en sommige inwoners zijn gestopt met hun boerenbedrijf. De boeren die wilden blijven, hebben vijf jaar middenin een bouwput geleefd. Dat is niemand in de koude kleren gaan zitten. We hebben steeds in overleg oplossingen gezocht voor de kleine en grotere problemen die onvermijdelijk waren. Dat is gelukt. Daarom ben ik nu trots op het resultaat dat we samen bereikt hebben.”
 

 Ruimte voor de Rivier

De Nederlandse rivieren hebben steeds vaker te maken met hoge waterstanden. Ze krijgen meer regen- en smeltwater te verwerken, terwijl ze tussen de dijken maar weinig ruimte hebben. Hierdoor neemt de kans op overstromingen toe. Alleen dijkverhoging is onvoldoende om het toenemende overstromingsgevaar te keren. De waterstand in de rivieren moet omlaag. Daarom geeft Rijkswaterstaat samen met waterschappen, gemeentes en provincies onze rivieren op ruim dertig plaatsen meer ruimte. Bijvoorbeeld door het verleggen van dijken, graven van nevengeulen en verdiepen van uiterwaarden. Op deze manier werken we samen aan de veiligheid van vier miljoen inwoners in het rivierengebied én aan een aantrekkelijke leefomgeving.
 

Meer over water(oplossingen) in de openbare ruimte

In de komende editie van Straatbeelddé informatiebron voor openbare ruimte specialisten in Nederland, staat het thema Water centraal. Zo leest u over de gehele herinrichting van het Raadhuisplein in Emmen en over het Waterplein in Tiel, waarin een waterbergingsfunctie wordt ingezet als speelaanleiding.
 

Heeft u een abonnement op Straatbeeld, dan ontvangt u óók de Waterspecial, een extra editie waarin we de laatste innovaties in water presenteren. Waaronder de plannen van Venlo om de Maas niet als bedreiging te zien, maar als kans om ontspanning, recreatie en ontmoeting te bevorderen in het gebied.
 

Word nu lid en neem een abonnement op Straatbeeld, dan reserveert u een exemplaar van zowel de thema-editie als de Waterspecial. Tevens kunt u dan op 25 september beide edities gratis downloaden in onze bibliotheek.

Meer artikelen met dit thema

Mooi fietsparkeren bij de Meelfabriek in Leiden

27 mrt om 11:54 uur

De Meelfabriek, opgericht in 1884, deed ooit dienst als een stoommeelfabriek. Na de Tweede Wereldoorlog maakte…

Lees verder »
descriptionArtikel

Objectieve data voor Hilversum met de Groene Stad Challenge

21 mrt om 09:58 uur

De Groene Stad Challenge geeft een gedetailleerd beeld van de groene stand van zaken in een gemeente en inzicht…

Lees verder »
descriptionArtikel

Onderzoek naar de waterbergende weg: we volgen de druppel door het hele systeem

19 mrt om 09:03 uur

Met meer dan een meter neerslag was het recordnat in Nederland in het afgelopen jaar. Maar 2023 kende ook…

Lees verder »
descriptionArtikel

Expertcolumn Luuk Postmes: Verwondering

14 mrt om 10:55 uur

Blijf je verwonderen, daar wordt de wereld beter van. En groener! Luuk Postmes van de gemeente Eindhoven  heeft…

Lees verder »

Weber ontwikkelt eco mortel voor 3D betonprinten

11 mrt om 14:06 uur

Weber, een pionier op het gebied van 3D betonprinten, heeft met Weber 3D eco de volgende generatie van haar…

Lees verder »
descriptionArtikel

‘Bij groen in de stad is één plus één zeven’

29 feb om 09:35 uur

Meer groen in de buitenruimte, het lijkt een inkoppertje in een tijd waarin we steeds regelmatiger kampen met…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van Muijlwijkstraat Arnhem nu stuk groener en veiliger

23 feb om 11:20 uur

Van de ‘lelijkste straat van Arnhem’ naar de ‘groenste en coolste’ straat van de stad. De Van Muijlwijkstraat…

Lees verder »
descriptionArtikel

Breda wil een stad in een park zijn en investeert miljoenen

15 feb om 13:08 uur

Om een leefbare gemeente te zijn die klaar is voor de toekomst, investeert Breda zestien mijloen euro in het…

Lees verder »