Onderzoek iepenziekte lijkt vruchten af te werpen

woensdag 23 april 2014

timer 3 min

Bijna een eeuw onderzoek naar de iepenziekte, ook wel 'Dutch elm disease' genoemd, lijkt haar vruchten af te werpen. De ‘nieuwe iepen’ -in Nederland zijn iepen beeldbepalende bomen- zijn in hoge mate resistent voor de ziekte en hebben volgens Praktijkonderzoek Plante & Omgevingen en Alterra van Wageningen UR weer volop toekomst.

Nederland en iepen

Nederland ‘heeft wat’ met iepen; ze waren eeuwenlang beeldbepalend in het landschap en de stad. Dit is te lezen in het artikel ‘Weer volop toekomst voor de iep’. De boom wordt gezien als ideale straat- en laanboom, maar verloor aan populariteit wegens de genoemde ziekte – veroorzaakt door een schimmel. Nederland speelde ook een grote rol ‘in de opsomming van wetenschappelijke wapenfeiten over de schimmel'. Nederlandse onderzoekers verrichtten baanbrekend werk, vandaar ook de naam 'Dutch elm disease'.

Onderzoek naar iepenziekte

In het vakblad ‘Boomzorg’ is te lezen dat de ziekte zich voor het eerst liet zien in Noord-Brabant en Noord-Frankrijk in 1918. Sinds 1920 wordt onderzoek verricht naar de ziekte. Het vakblad zet uiteen welke resultaten een eeuw onderzoek zoal heeft opgeleverd. Een van de uitkomsten is dat het ras ‘Ulmus ‘Columella’’ niet ziek te krijgen is, zelfs niet na het ‘inoculeren met een hoge dosis iepenziektesporen’.

Tips in special

Boomzorg zet diverse rassen op een rij. Na de Columella worden nog elf rassen genoemd die betreffende de iepenziekte ‘voldoende’ scoren. Iepen die worden afgeraden worden ook met naam en toenaam genoemd: Het gebruik van de cultivars ‘Regal’', 'Urban’ en ‘Den Haag’ moet op basis van de resultaten afgeraden worden, net als de ‘Commelin’ en ‘Belgica’. In de special worden tips gegeven in het geval de ziekte de kop opsteekt of om de kans op de ziekte te verkleinen. Denk aan zoveel mogelijk afwisseling qua beplanting.

Voor de special is verder ingezoomd op specifieke plekken in Nederland waar de iep de gemoederen bezighoudt. Zo worden iepen massaal herplant in Friesland en Groningen in het kader van het project 'Herplant iepen in Friesland en Groningen'en bestond het bomenbestand in Castricum voor het grootste deel uit iepen. Het iepenbestand is daar inmiddels gehalveerd, maar Castricum heeft haar angst overwonnen en plant weer iepen aan.

Goed opletten op materiaal

Het is belangrijk om goed te l etten op het materiaal dat wordt aangeplant. Boomzorg: “Het percentage inboet van iepen die van hun stam afwaaien, is haast even groot als het percentage iepen dat bezwijkt aan iepenziekte”. Onverenigbaarheid (onderstam en ent gaan, op den duur, niet meer goed samen) wordt genoemd als bekend probleem. Gemeld wordt dat inspecteurs hebben waargenomen dat zo’n 200 tot 250 Ulmus ‘Lobel’ in Castricum, zich op de ent aan het afzetten zijn. Er is vraag naar iepen op andere onderstammen dan op glabra of ‘Belgica’, denk aan iepen op eigen stam.

Bron: Boomzorg