Neem vaker de trap!

Uiterlijk van een trap 

Die waarschuwing kan bijvoorbeeld een ander uiterlijk van de trap zijn. We zijn in Nederland gewend dat een trap meestal een egale kleur heeft of hooguit een verschil in kleur heeft van de aantrede (het horizontale deel van een trede) en de optrede (het verticale deel van een trede). De egale kleur ervaren we over het algemeen als gewoon, twee verschillende kleuren trekt al wat meer de aandacht. Het zorgt er al voor dat we iets bewuster gaan lopen.  

Het wordt echt ‘spannend’ als de trap er heel afwijkend uitziet bijvoorbeeld doordat die gedecoreerd is met bloemen. Niet alleen de trap, doch ook de hele omgeving. Zoals u op de foto’s kunt zien, wekt deze decoratie verwarring. Voor iedereen en in het bijzonder voor mensen die hierdoor overprikkeld raken, net zoals voor mensen met een oriëntatieprobleem en mensen met een visuele beperking die moeite hebben deze trap te onderscheiden.  

Die verwarring uit zich door bijvoorbeeld een aarzeling bij het starten met traplopen en vertraagt over het algemeen ook het tempo van traplopen; het automatisme dat we op ‘gewone’ trappen kennen, is eruit. Het vertrouwde ontbreekt; we moeten de trap heel bewust gaan lopen.  

De decoratie maakt het voor de meeste gebruikers lastig om de treden te onderscheiden voor de meeste gebruikers. Voor gebruikers met een visuele beperking zijn de treden niet te onderscheiden

Ook een speels design van de trap. Door het grote contrast van treden en helling is deze wel duidelijker herkenbaar

Loopritme 

De onbewuste signalering in ons reageert ook op een afwijkend loopritme. Een ‘gewone’ trap heeft een optrede (hoogte van de trede) van circa 15 tot 18,5 centimeter en een aantrede (lengte van de trede) van circa 30 centimeter (CROW en Handboek voor Toegankelijkheid 7e druk).  

Soms wordt een ‘luie trap’ gemaakt, waarbij de aantrede langer is en u ofwel grotere of langere stappen gaat zetten of een tussenstap maakt op een trede. Ook de optrede is vaak lager waardoor enkels en knieën vaak ‘klappen’ krijgen te verwerken en dit pijnlijk voelbaar kan zijn in het hele lichaam. U moet gaan nadenken over het traplopen en u raakt wellicht zelfs op gegeven moment ‘uit de pas’ waardoor struikelgevaar ontstaat.  

Naast een afwijkende decoratie, zijn de treden ook afwijkend van het normale patroon. Lager (14cm) en langer (57cm), waardoor de trap heel anders ‘loopt’

Luie trap met een lange aantrede van maar liefst 93cm en een lage optrede van slechts 13cm. De leuning begint te laat (op de tweede trede). Door de plaatsing in het midden, versmalt die de trede ook, waardoor het lastig lopen is met een boodschappentas of kind aan de hand

Steun bij het lopen 

Ons interne signaleringssysteem doet ons ook naar de leuning grijpen als we ons veilig(er) willen voelen bij het traplopen, om wat voor een reden dan ook. Voor de één is de leuning nodig om er steun aan te nemen, voor de ander is de leuning vooral een geleider op de weg naar boven of beneden; de leuning is een houvast die niet gemist kan worden.  

Als een gebruiker naar de trap toe loopt, wil die ook al vóór de eerste trede de leuning kunnen vastpakken. Daarom is het van belang dat de leuning ver genoeg doorloopt. De gebruiker kan dan eerst de leuning pakken en dan de eerste stap zetten.  

Om aan de leuning steun te kunnen hebben, is die rond en goed te omvatten (diameter 3-5 centimeter). Voor de herkenning en vindbaarheid kan een contrasterende kleur ten opzichte van de wand en/of treden handig zijn.  

Op deze trap wordt een leuning echt gemist. Kan aan de gevel of middenvoor geplaatst worden

Deze leuning biedt goede steun hoewel die niet ver genoeg doorloopt tot voorbij de eerste en laatste trede

Markering van de treden 

Wellicht heeft u ook weleens de onderste trede gemist en bent (bijna) gevallen. Door de traptreden te markeren, worden we onbewust ondersteund bij het traplopen. Voor mensen met een visuele beperking is die markering zelfs onmisbaar.  

Als de treden op de rand zijn voorzien van een markering, wordt het traplopen voor iedereen veiliger. In ieder geval dient op de bovenste en onderste trede over de volle breedte markering te worden aangebracht.  

Op de tussenliggende treden volstaat dan een markering van 30 centimeter aan de zijden vanaf de leuning. Om het voor hen echt áf te maken, wordt bij trappen in de openbare ruimte bovenaan de trap voor de slechtzienden en blinden een strook met noppen aangebracht om hen te attenderen op de trap. 

Met markering op de bovenste en onderste treden over de volle breedte op de treden van 30cm breed, worden de traptreden goed herkenbaar en is de trap ‘in te schatten

De geleidelijn brengt de gebruiker met een visuele beperking naar de bovenzijde van de trap. Daar wordt diegene gewaarschuwd door de noppenmarkering. Leuning begint hier op de juiste positie

Er is nog veel meer te vertellen over trappen en de toegankelijkheid daarvan. Misschien vraagt u zich af of ik mensen met een loopbeperking vergeten ben; degenen die geen trap kunnen lopen. Nee, zeker niet. In de vorige uitgave vindt u het artikel met informatie over hellingbanen die altijd als alternatief dienen te worden aangeboden in de nabijheid van de trap.  

Als u na het lezen van dit artikel de trap weer neemt, hoop ik dat u zich van veel meer bewust bent.