Nelson Mandelaplein brengt bewoners weer bij elkaar

maandag 5 juli 2021
timer 5 min
De wijk Tuinzigt in Breda miste al jaren een centrale plek. Vanuit de wijk kwam de roep om het hart weer terug in de wijk te brengen, door een plein te creëren wat weer gebruikt wordt door de bewoners. “Het vooraf gestelde doel was dat het Nelson Mandelaplein, zoals het plein na de herinrichting genoemd is, een plein zou worden dat de bewoners zouden omarmen”, zegt verantwoordelijk wethouder Greetje Bos.

“De wijk Tuinzigt is echt een volkswijk waar de bewoners veel voor elkaar over hebben”, vertelt Anton Lips, manager Openbare Ruimte bij gemeente Breda. “Toch miste de echte goede sociale cohesie nog wel in de wijk. Hierop kwamen verschillende wijkbeheerders tot een plan om alle pleinen in de wijk aan te pakken, waaronder dus ook het Nelson Mandelaplein. Het Nelson Mandelaplein is als het ware het plein dat alle buurten samenbindt.” 

fontein nelson mandelaplein 
“Het plein is wel echt heringericht samen met de bewoners. Het is zelfs zo dat de buurt het ontwerp heeft aangeboden aan ons College van Burgemeester en Wethouders”, ligt Lips toe. “En als je dan ziet hoe het plein nu gebruikt wordt, veel meer dan voor de herinrichting, dan is dat natuurlijk prachtig.” Dat het plein nu veel meer gebruikt wordt dan voor de herinrichting, heeft er ook mee te maken dat het plein nu beschikt over de juiste voorzieningen. “Denk aan een goede speelplek, denk aan een waterelement, dat zijn toch dingen waar mensen en kinderen van houden”, aldus Lips.  

Burgerparticipatie was een erg belangrijk onderdeel in de totstandkoming van het nieuwe Nelson Mandelaplein. “Binnen de gemeente Breda hebben we de wijkaanpak. Een van onze wijkbeheerders heeft intensief meegelopen om het draagvlak met de bewoners te organiseren en ook vooral om te toetsen of het in de verschillende fases van het project nog steeds naar wens verliep. Het volgen van het proces is wel iets wat de bewoners erg belangrijk vinden.” 

Om de bewoners mee te kunnen laten denken in het project, heeft de gemeente ontwerpbureau Urban Synergy uit Rotterdam ‘uitgeleend’ aan de bewoners. “Dit bureau heeft samen met de bewoners het ontwerp voor het nieuwe plein gemaakt. Er is een tent neergezet op het plein, waarbij de wijkbeheerders de bewoners de vraag stelden wat zij zouden willen als er iets anders zou mogen gebeuren met het plein”, vertelt Lips. “Vervolgens is het ontwerpbureau hiermee aan de slag gegaan. Ze hebben op basis van de ideeën een schetsontwerp gemaakt, en deze vervolgens weer teruggegeven aan de wijk. De bewoners hebben er weer naar gekeken, waarna door het bureau een voorlopig ontwerp is gemaakt. Via de participatiewebsite Plan Breda konden de bewoners vervolgens nog op het voorlopige ontwerp reageren. Deze aanmerkingen zijn in het definitieve ontwerp meegenomen, wat vervolgens is aangeboden aan het college.” 

Het was voor de gemeente heel belangrijk om de bewoners op de hoogte te houden van de stand van zaken rondom de herinrichting. “Om dit een leuk tintje te geven, hebben we op het plein een ouderwets houten bouwbord gezet”, vertelt Lips. “Het gaat om een houten bord waarbij aan de bovenkant het ontwerp van het desbetreffende project te zien is, met daaronder latten waar de opdrachtgever, aannemer en realisatiedatum op vermeld staan. Gedurende het project vorderde, hebben we die latten steeds vervangen met nieuwe informatie. Op deze manier bleven de bewoners goed op de hoogte van de vorderingen, en was het tegelijkertijd een leuk aangezicht op het plein.” 

De bewoners gaven bij de plannen van de herinrichting aan dat het plein vooral echt een plein moest blijven. “Dit vooral omdat ze er ook graag activiteiten op willen organiseren”, aldus Lips. De hoeveelheid steen is daarom nog steeds goed aanwezig. “Daarnaast sprak de buurt ook een wens voor een waterelement uit, die in de vorm van bedriegertjes is gerealiseerd.” Ook werd vanuit de buurt de wens uitgesproken om het geheel wat robuuster aan te pakken. “Dit is gerealiseerd door het groen verhoogd aan te brengen en er is met Cortenstalen wanden gewerkt, die schuin vanuit het maaiveld omhoog lopen, zodat het tegelijkertijd ook bescherming biedt aan het groen.” 

speeltuin breda

Het plein voor de herinrichting was een oud vierkant plein met een skatevoorziening en een soort ‘hangplek’. Op een verhoging waren dakplatanen en een kunstwerk gesitueerd. “Die platanen hebben we verplant en daar hebben we schoolpleinen mee vergroend. Daarmee hebben ze een tweede leven gekregen. Het kunstwerk dat op het oude plein stond, paste eigenlijk niet in het nieuwe ontwerp. En het plein moest meer een verbinding krijgen met het winkelcentrum. Op die verbinding, op de as tussen het plein en het winkelcentrum, hebben we dat beeld neergezet.” 

Waar burgerparticipatie en het creëren van sociale cohesie een van de hoofddoelen van dit project was, is tegelijkertijd toch ook een groen en klimaatadaptief plein ontstaan. “Verder is het mooi om te zien dat de huidige inrichting ook echt past bij hoe het gebruikt wordt.” 

Over het eindresultaat is Lips niets minder dan tevreden. “Het is een plein wat weer leeft. Waar mensen vroeger om het plein heen liepen, lopen ze nu over het plein heen. Verder is er voor de kinderen genoeg plek om te spelen. Ook is er ruimte om verkoeling te zoeken, maar ook nog steeds om er activiteiten op te organiseren. Dit maakt het plein multifunctioneel en voor diverse doelgroepen inzetbaar. Ook de combinatie tussen het gebruik en het groen is echt iets wat wel als succesvol benoemd mag worden. Al met al dus een plein om trots op te zijn.” 

Meer artikelen met dit thema

Mooi fietsparkeren bij de Meelfabriek in Leiden

27 mrt om 11:54 uur

De Meelfabriek, opgericht in 1884, deed ooit dienst als een stoommeelfabriek. Na de Tweede Wereldoorlog maakte…

Lees verder »
descriptionArtikel

Van Muijlwijkstraat Arnhem nu stuk groener en veiliger

23 feb om 11:20 uur

Van de ‘lelijkste straat van Arnhem’ naar de ‘groenste en coolste’ straat van de stad. De Van Muijlwijkstraat…

Lees verder »
descriptionArtikel

De ideale samenruimte vraagt om een andere kijk

3 feb om 10:42 uur

Het leven speelt zich grotendeels buitenshuis af, overal waar mensen samenkomen. Deze samenruimtes zijn goed…

Lees verder »
eee
descriptionArtikel

Groene oase maakt van Raalte weer een stralend dorpshart

21 jan om 16:03 uur
Het centrum van Raalte heeft een metamorfose ondergaan. Het is getransformeerd van een versteende omgeving naar…
Lees verder »
rrrr
descriptionArtikel

Verduurzamen van de buitenruimte met groen, blauw én grijs

18 jan om 12:07 uur
Bij het ontwerpen, realiseren en in stand houden van de openbare ruimte is veel aandacht voor verduurzaming. Dit…
Lees verder »

De Gedenktuin; een plek waar kinderen kunnen spelen, ontdekken en herdenken

9 jan om 11:43 uur

Ons hart gaat sneller kloppen als we mogen samenwerken, als er aandacht is voor vorm, materiaal, kleur en…

Lees verder »
descriptionArtikel

Inwoners Hoogkerk verbeteren leefbaarheid met eigen burgerbegroting

2 jan om 09:17 uur

Hoe zou het zijn als je als inwoner van een dorp of stad geheel of gedeeltelijk kunt meebeslissen over waar het…

Lees verder »

West End Square in Dallas brengt boeiende balans tussen geschiedenis, innovatie en natuur

8 dec 2023

Het West End Historic District in Dallas (VS), ooit een buurt met oude pakhuizen en fabrieken, is nu een…

Lees verder »