Slimme én toegankelijke openbare ruimte

maandag 7 juni 2021
timer 4 min
Toen ik het thema van deze uitgave vernam, slimme openbare ruimte, buitelden er direct allerlei dromen, wensen, ideeën over elkaar heen in mijn hoofd om over te schrijven. Wat een mogelijkheden om het leven voor mensen met een beperking zoveel makkelijker te maken!

Tekst: Denise A.M. Janmaat, directeur Nederlands Instituut voor Toegankelijkheid 

In een rap tempo bleken zich in mijn droom de oplossingen te ontvouwen, die we lang niet voor mogelijk hielden. Ineens werden vele obstakels uit de weg geruimd door de combinatie van slimme maatregelen, die voor alle gebruikers van de openbare ruimte gemak opleveren. 

Bestrating en verlichting  

Nu is het nog oppassen geblazen als we onze avondwandeling doen. Goed opletten om met mijn rolstoel niet ineens gelanceerd te worden door een verzakt stuk van het trottoir of door een te steile afrit. Dat is voorbij als de slimme openbare ruimte zelf bijhoudt wanneer onderhoud gepleegd moet worden aan de bestrating en een uniforme hellingshoek hanteert voor alle op- en afritten. En natuurlijk regelen sensoren dat er goede verlichting is op rolstoelhoogte als wij aan komen lopen. Met lichtsignalen worden slechthorenden en doven geattendeerd op specifieke risico’s of informatie, net zoals slechtzienden en blinden een geluids- of trilsignaal krijgen.  

Doorgang 

Een bezoek aan het centrum van een gemeente wordt een feestje. Zodra een winkelier of horeca-ondernemer een reclamebord buiten zet, herkent de buitenruimte of er voldoende doorgangsbreedte overblijft voor de bezoekers aan het centrum en of de geleidelijnen vrij blijven. Is dat niet het geval, dan geeft het reclamebord een tergend piepend signaal af totdat het op de juiste plek is geplaatst.  
 
Zo is het mogelijk om met de rolstoel, kinderwagen en als slechtziende of blinde onbelemmerd en zonder te slalommen te winkelen of boodschappen te doen. Eindelijk is er gelegenheid om etalages te bekijken. En dat alles zonder aan voorbijgangers te hoeven vragen om het trottoir voor je vrij te maken. En zonder tegen borden of andere obstakels op te lopen als je die net niet op tijd met je taststok waarneemt.  
 
Auto’s hebben inmiddels een ingebouwde signalering die ervoor zorgt dat ze niet langer per ongeluk voor op- en afritten kunnen stoppen of parkeren. Net zoals ze in woonwijken of in drukke straten met een signaal geattendeerd worden als ze parkeren op een gehandicaptenparkeerplaats of op een stoep. De autodeuren ontgrendelen zich zodra dat gecorrigeerd is en alle gebruikers onbelemmerd de openbare ruimte kunnen gebruiken.   
 
Net zoals fietsers bij een vergissing daarop geattendeerd worden. Geparkeerd op een plek die de doorgang belemmert of op een geleidelijn, tegen gevels waar dat niet bedoeld is of op plekken die vrij dienen te blijven, levert een signalering op met een actie die de fiets bijvoorbeeld gedurende enige tijd onbruikbaar maakt of iets anders ludieks.  

Parkeren 

In de slimme, toegankelijke openbare ruimte worden de gebruikers ook ondersteund bij het parkeren. Zodra ze onderweg gaan, wordt hen verteld waar dicht bij de doellocatie of eindbestemming een (gehandicapten)parkeerplaats vrij is en welke dichtstbijzijnde beschikbaar is. In het scherm verschijnt ook de informatie over de parkeerregels, -kosten en wijzen waarop die voldaan kunnen worden. En de informatie over de bereikbaarheid van de locatie waar ze naar op weg zijn. Zo is zichtbaar wat de (loop-)afstand is vanaf de (gehandicaptenparkeerplaats) en is er informatie over de route, zoals de aard van de route en er worden opties aangereikt als er zich eventueel obstakels zouden aandienen voor bepaalde groepen gebruikers.  

parkeren

Toegang 

De openbare ruimte is inmiddels zo slim dat het de gebruiker ook wijst waar de toegang van een gebouw zich bevindt. Net zoals het de route er naartoe aangeeft. Voor de rolstoeler kan het zijn dat er een andere ingang gebruikt dient te worden dan voor de reguliere gebruiker. De route wordt automatisch aangegeven en als er een portier of de toegangsbewaking moet worden ingeseind, is dat al gebeurd voordat de gebruiker de toegang bereikt.  
 
Er hoeft niet langer gezocht te worden naar een bel en ook de bereikbaarheid daarvan is geen issue meer. Voor de blinde of slechtziende voorkomt het dat zij tastend langs de gevel moeten zoeken en tegen reclameborden of fietsen oplopen. Hoe fijn is het om zo makkelijk de eindbestemming te bereiken. Het voelt bovendien heel welkom, als een rode loper.  

Dit artikel is verschenen in Straatbeeld 2, thema slimme openbare ruimte. Download hier gratis het magazine!

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

‘Wij verbinden mensen met data, data met mensen en data met data’ 

12 dec 2023

Bij het beheer van de openbare ruimte staan we voor flinke uitdagingen. Wateroverlast, droogte, hittestress en…

Lees verder »
flash_onNieuws

Steun bewoners voor groen beheer in Groningen

12 dec 2023

Minde zwerfafval en meer groenonderhoud. Zo zou het beheerbudget moeten worden verdeeld als het aan de inwoners…

Lees verder »

West End Square in Dallas brengt boeiende balans tussen geschiedenis, innovatie en natuur

8 dec 2023

Het West End Historic District in Dallas (VS), ooit een buurt met oude pakhuizen en fabrieken, is nu een…

Lees verder »

De Wenters-banken op de Winterswijkse Markt: op naar de volgende 25 jaar!

7 dec 2023

We schrijven het jaar 1998. Wim Kok was premier. Het thema van de film Titanic, gezongen door Celine Dion, was…

Lees verder »
descriptionArtikel

Beheer zorgt voor comfort voor iedereen

4 dec 2023

Als er iets fijn is als je je door de…

Lees verder »
descriptionArtikel

Verlichting beheren is een fluitje van een cent met LMS

4 dec 2023

Openbare verlichting efficiënt beheren én onderhouden: wie wil dat nu niet? Waar voorheen in Excellijstjes werd…

Lees verder »
descriptionArtikel

Houten zitdekken voor groen Forumplein in Maastricht

2 dec 2023

Het Forumplein in Maastricht (pal voor het MECC) is onlangs herontwikkeld. Het is een groene en uitnodigende…

Lees verder »
flash_onNieuws

Utrecht wil Zuidpoort groener en gezonder maken

1 dec 2023

Meer ruimte voor fietsers en voetgangers in het steeds drukkere gebied tussen Ledig Erf en Rotsoord en omgeving…

Lees verder »