Beweegvriendelijke openbare ruimte: van visie naar praktijk

vrijdag 21 maart 2025

Een vader die met zijn kind een slingerpaadje neemt in plaats van de rechte stoep. Een groep jongeren die op een plein samenkomt en spelenderwijs beweegt. Een oudere dame die haar dagelijkse wandeling maakt, dankzij veilige en aantrekkelijke looproutes. De openbare ruimte speelt een cruciale rol in hoe mensen bewegen en elkaar ontmoeten. Maar hoe zorg je ervoor dat de inrichting van een wijk of stad daadwerkelijk uitnodigt tot beweging?

Maak bewegen een vanzelfsprekendheid

Een beweegvriendelijke omgeving is meer dan een speeltuin of een fietspad. Het gaat om het slim benutten van de hele openbare ruimte, zodat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van het dagelijks leven. Dit kan door barrières weg te nemen, zoals onveilige oversteekplaatsen, en door beweging te stimuleren met natuurlijke prikkels, zoals aantrekkelijke looproutes of informele sportplekken.

Integreer beweegvriendelijkheid in de ontwerpfase

Ruimte in steden en dorpen is schaars en de belangen zijn vaak uiteenlopend. Daarom moet beweegvriendelijkheid vanaf het begin een integraal onderdeel zijn van stedelijke en ruimtelijke plannen. Denk aan het combineren van functies: een schoolplein dat na schooltijd een ontmoetingsplek wordt, of een park met routes die geschikt zijn voor zowel hardlopers als wandelaars.

Bewoners als sleutel tot succes

Een goed ontwerp sluit aan bij de behoeften van de gebruikers. Dit betekent dat gemeenten, ontwerpers en beleidsmakers bewoners actief moeten betrekken bij het ontwerpproces. Wat vinden zij belangrijk? Welke plekken gebruiken ze nu al, en waarom? Door participatie te benutten, vergroot je de kans op succesvolle, duurzame ingrepen die daadwerkelijk gebruikt worden.

Samenwerking tussen domeinen is essentieel

Het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om samenwerking tussen het sociale en ruimtelijke domein. Stedenbouwkundigen, mobiliteitsexperts, gezondheidsspecialisten en beleidsmakers moeten samen optrekken om beweging structureel een plek te geven in de fysieke leefomgeving. Dit betekent ook dat traditionele werkwijzen losgelaten moeten worden en nieuwe, integrale aanpakken omarmd moeten worden.

Conclusie

Een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om doordachte keuzes en een brede blik. Door bewegen in het DNA van stads- en dorpsontwikkeling te verweven, kunnen gemeenten en ontwerpers een omgeving creëren die uitnodigt tot een actievere leefstijl. Dit vergt niet alleen visie, maar ook samenwerking en een praktische uitvoering waarin bewoners centraal staan. Zo wordt bewegen geen bewuste keuze, maar een vanzelfsprekendheid in de openbare ruimte.

Dit artikel is onderdeel van een drieluik over de beweegvriendelijke leefomgeving, samengesteld door Planterra en Kenniscentrum Sport en Bewegen en gepubliceerd op Allesoversport.nl. Het drieluik richt zich op de uitdagingen en kansen bij het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte, specifiek voor professionals die zich bezighouden met de beweegvriendelijke inrichting van de buitenruimte.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Middelburg geeft openbare ruimte een nieuwe ziel

27 okt om 09:55 uur

Hoe ziet de openbare ruimte van de toekomst eruit? In Middelburg draait het antwoord hierop niet alleen om…

Lees verder »
descriptionArtikel

Bodemgezondheidsindex helpt Amsterdam bij begrijpen en verbeteren stadsbodem

20 okt om 09:34 uur

De bodem is een cruciaal element voor het functioneren van ecosystemen. Ook in urbane gebieden in relatie tot…

Lees verder »
descriptionArtikel

Technisch probleem leidt tot complete metamorfose van Bagijnhof Delft

6 okt om 10:07 uur

Wat ooit een stenig en waterrijk zorgenkind was, is veranderd in een groene en levendige plek waar bewoners…

Lees verder »
flash_onNieuws

Ruimte voor Bewegen magazine #2 is live!

30 sep om 14:53 uur

Ruimte voor Bewegen Magazine #2 is verschenen. In dit digitale magazine vind je inspirerende…

Lees verder »
flash_onNieuws

Noord-Holland investeert in doorfietsroutes

30 sep om 14:13 uur

De komende jaren investeert de provincie Noord-Holland samen met de gemeenten Bloemendaal, Haarlem, Heemstede…

Lees verder »
flash_onNieuws

Met nieuwe machine bestrijdt Rotterdam de Japanse duizendknoop

22 sep om 10:57 uur

Rotterdam test een nieuwe machine om de overlast van de Japanse duizendknoop tegen te gaan. De plant wordt…

Lees verder »
descriptionArtikel

Hoe Nijmeegse straten een andere invulling van hun parkeerruimte ervaren

21 sep om 13:52 uur

De auto die moet wijken voor groen, ontmoeten en spelen. Het is steeds vaker een punt van discussie als…

Lees verder »
descriptionArtikel

REstart, dé complete tool voor hergebruik

20 sep om 13:48 uur

Kleding nog goed te dragen maar dan wel voor iemand anders: Vinted. Konijnenhok niet meer nodig: Marktplaats.…

Lees verder »