Een vader die met zijn kind een slingerpaadje neemt in plaats van de rechte stoep. Een groep jongeren die op een plein samenkomt en spelenderwijs beweegt. Een oudere dame die haar dagelijkse wandeling maakt, dankzij veilige en aantrekkelijke looproutes. De openbare ruimte speelt een cruciale rol in hoe mensen bewegen en elkaar ontmoeten. Maar hoe zorg je ervoor dat de inrichting van een wijk of stad daadwerkelijk uitnodigt tot beweging?
Beweegvriendelijke openbare ruimte: van visie naar praktijk

Maak bewegen een vanzelfsprekendheid
Een beweegvriendelijke omgeving is meer dan een speeltuin of een fietspad. Het gaat om het slim benutten van de hele openbare ruimte, zodat bewegen een vanzelfsprekend onderdeel wordt van het dagelijks leven. Dit kan door barrières weg te nemen, zoals onveilige oversteekplaatsen, en door beweging te stimuleren met natuurlijke prikkels, zoals aantrekkelijke looproutes of informele sportplekken.
Integreer beweegvriendelijkheid in de ontwerpfase
Ruimte in steden en dorpen is schaars en de belangen zijn vaak uiteenlopend. Daarom moet beweegvriendelijkheid vanaf het begin een integraal onderdeel zijn van stedelijke en ruimtelijke plannen. Denk aan het combineren van functies: een schoolplein dat na schooltijd een ontmoetingsplek wordt, of een park met routes die geschikt zijn voor zowel hardlopers als wandelaars.
Bewoners als sleutel tot succes
Een goed ontwerp sluit aan bij de behoeften van de gebruikers. Dit betekent dat gemeenten, ontwerpers en beleidsmakers bewoners actief moeten betrekken bij het ontwerpproces. Wat vinden zij belangrijk? Welke plekken gebruiken ze nu al, en waarom? Door participatie te benutten, vergroot je de kans op succesvolle, duurzame ingrepen die daadwerkelijk gebruikt worden.
Samenwerking tussen domeinen is essentieel
Het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om samenwerking tussen het sociale en ruimtelijke domein. Stedenbouwkundigen, mobiliteitsexperts, gezondheidsspecialisten en beleidsmakers moeten samen optrekken om beweging structureel een plek te geven in de fysieke leefomgeving. Dit betekent ook dat traditionele werkwijzen losgelaten moeten worden en nieuwe, integrale aanpakken omarmd moeten worden.
Conclusie
Een beweegvriendelijke openbare ruimte vraagt om doordachte keuzes en een brede blik. Door bewegen in het DNA van stads- en dorpsontwikkeling te verweven, kunnen gemeenten en ontwerpers een omgeving creëren die uitnodigt tot een actievere leefstijl. Dit vergt niet alleen visie, maar ook samenwerking en een praktische uitvoering waarin bewoners centraal staan. Zo wordt bewegen geen bewuste keuze, maar een vanzelfsprekendheid in de openbare ruimte.
Dit artikel is onderdeel van een drieluik over de beweegvriendelijke leefomgeving, samengesteld door Planterra en Kenniscentrum Sport en Bewegen en gepubliceerd op Allesoversport.nl. Het drieluik richt zich op de uitdagingen en kansen bij het realiseren van een beweegvriendelijke openbare ruimte, specifiek voor professionals die zich bezighouden met de beweegvriendelijke inrichting van de buitenruimte.
Bij het thema van dit artikel betrokken organisaties
Meer artikelen met dit thema
Apeldoorn investeert in klimaatbestendige binnenstad
5 feb om 13:40 uurDe gemeente Apeldoorn zet een belangrijke stap in de vergroening van de binnenstad. Met de aankoop van een pand…
De tien lessen van smart lighting
3 feb om 14:15 uurBij het verslimmen van je openbare verlichting gaat het niet primair om slimme techniek, al klinkt het wel zo.…
35 jaar inzet voor veilige en innovatieve speelruimtes
31 jan om 09:10 uurSpeelplan vierde in 2024 haar 35-jarig jubileum en blijft zich onverminderd inzetten voor veilige speelplekken…
Stem van kinderen gehoord bij ontwerp speeltuin Zwijndrecht
28 jan om 16:04 uurWat willen kinderen nu zelf in hun speeltuin? Aan die wens wordt nog wel eens voorbijgegaan bij de inrichting…
Den Haag richt openbare ruimtes sportiever in
23 jan om 10:42 uurDe gemeente Den Haag introduceert nieuwe richtlijnen om de openbare ruimte sportiever en beweegvriendelijker te…
Kronenburg in transitie: een duurzame toekomst voor Arnhem
20 jan om 08:29 uurDe Arnhemse wijk Kronenburg ondergaat een ingrijpende transformatie. Een project dat niet alleen de…
Jongeren vragen meer ruimte voor sporten in de openbare ruimte
16 jan om 10:41 uur44 jongerenorganisaties hebben een manifest ingediend bij het kabinet waarin zij oproepen tot meer ruimte voor…
Innovatie in assetmanagement: data als fundering voor de toekomst
16 jan om 09:13 uurIn de complexe wereld van infrastructuurbeheer wordt (data gedreven) assetmanagement steeds belangrijker.…