Methode brengt klimaatadaptief vermogen van een ontwerp in kaart

woensdag 19 mei 2021
timer 3 min
We staan voor een enorme uitdaging: klimaatverandering. We krijgen steeds meer te maken met klimaatopgaven als hevige neerslag, langere periodes van droogte en hogere temperaturen. Dit heeft grote gevolgen voor de leefbaarheid in onze steden. Om inzicht te krijgen in hoe klimaatadaptief gebieden in de dorpen en steden zijn, heeft Goudappel het klimaatadaptie-label ontwikkeld. Landschapsarchitect Marco Aarsen vertelt er meer over.

Tekst: Marco Aarsen

De gezondheidsschade wordt veroorzaakt door slechte stedelijke luchtkwaliteit en hittestress. We zien dat dit steeds meer effect heeft op de levensverwachting van inwoners van de stad. De economische schade ontstaat door bijvoorbeeld wateroverlast in steden bij hevige buien en bij het overstromen van rioleringen. Langdurige droogte zorgt weer voor verzakking van de bodem en brengt schade aan bij funderingen van gebouwen. De ecologische schade zorgt voor een enorme afname van de biodiversiteit. Ongeveer 75 procent van de insecten in Nederland is de afgelopen 25 jaar al verdwenen. Tot zover niets nieuws. 

Maar wat kunnen we hier nu eigenlijk concreet aan doen? We moeten onze steden meer klimaat adaptief maken. Maar wat houdt dat nu eigenlijk in? Een gebied is voldoende klimaatadaptief wanneer het goed kan omgaan met hitte, wateroverlast door neerslag en droogte; dit noemen we hittestress, waterstress en droogtestress. Maar hoe weet je nu wanneer dit voldoende is?


Om hier inzicht in te krijgen heeft Goudappel het klimaatadaptatie-label ontwikkeld. Deze methode maakt het mogelijk om het klimaatadaptieve vermogen van de huidige situatie en die van het nieuwe ontwerp in beeld te brengen. Dit doen we aan de hand van een A-label voor een hoog klimaatadaptief vermogen tot en met een E-label bij een laag klimaatadaptief vermogen. Zo wordt het in één oogopslag mogelijk om de bestaande situatie te vergelijken met een nieuw ontwerp of met mogelijke ontwerpvarianten. 

Hoe werkt deze methodiek? We maken in ons ontwerp een berekening van de oppervlaktes groen, boomkronen, waterberging en waterinfiltratie. We kijken hier bewust naar het oppervlak aan boomkronen in plaats van bijvoorbeeld alleen naar het aantal bomen. Een grote boom van 150 jaar oud zet namelijk evenveel CO2 om als 500 bomen van 10 jaar oud. Ook kijken we naar de locatie in Nederland. Een stedelijke omgeving in een lager gebied in de randstad heeft bijvoorbeeld andere aandachtspunten dan een dorpsgebied op zandgrond in de achterhoek. Het maken van een klimaatadaptief ontwerp is dus altijd maatwerk.

De drie omgevingsfactoren, groen, boomkronen en water, hebben een positief effect op de klimaatopgaven in steden en dorpen. De drie klimaatopgaven droogtestress, waterstress en hittestress  hebben op hun beurt weer invloed op de indirecte effecten: namelijk de afname van biodiversiteit, luchtvervuiling, grondwaterstand en bodemdaling. Wij maken klimaatadaptie zo een integraal onderdeel van ons ontwerpproces. Het label is visueel toegankelijk en voor iedereen te begrijpen: voor bewoners, ondernemers en voor politiek. Zo maken we gemeentelijk klimaatbeleid zichtbaar op straat en maken we onze steden samen groener, gezonder en leefbaarder.

Meer artikelen met dit thema

descriptionArtikel

Van Muijlwijkstraat Arnhem nu stuk groener en veiliger

23 feb om 11:20 uur

Van de ‘lelijkste straat van Arnhem’ naar de ‘groenste en coolste’ straat van de stad. De Van Muijlwijkstraat…

Lees verder »
descriptionArtikel

Breda wil een stad in een park zijn en investeert miljoenen

15 feb om 13:08 uur

Om een leefbare gemeente te zijn die klaar is voor de toekomst, investeert Breda zestien mijloen euro in het…

Lees verder »
flash_onNieuws

Miljardeninvestering nodig om steden aan groennormen te laten voldoen

9 feb om 17:14 uur

Er bestaat nog geen goede groennorm die we in Nederland kunnen gebruiken, een kwaliteitseis aan het groen…

Lees verder »
flash_onNieuws

Eerste resultaten Project Klimaatadaptatie en Gezondheid

6 feb om 10:09 uur

Hoe reduceer je gezondheidseffecten van klimaatverandering? En wat is de rol van de diverse GGD-afdelingen en…

Lees verder »
descriptionArtikel

De ideale samenruimte vraagt om een andere kijk

3 feb om 10:42 uur

Het leven speelt zich grotendeels buitenshuis af, overal waar mensen samenkomen. Deze samenruimtes zijn goed…

Lees verder »
descriptionArtikel

Het Rotterdams WeerWoord op de gevolgen van de temperatuurstijging

1 feb om 13:03 uur

Hoogwater, overstromingen, extreme regenval en hittegolven. Rotterdam moet zich als stad voorbereiden op een…

Lees verder »
flash_onNieuws

Hendrik-Ido-Ambacht gebruikt virtueel advies voor aanplant bomen

30 jan om 09:58 uur

Om te kijken waar de aanplant van een boom de grootste meerwaarde heeft, gaat de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht…

Lees verder »
ddd
descriptionArtikel

Een vernieuwd Straatbeeld in 2024: wat kun je verwachten en bijdragen?

25 jan om 14:54 uur
In de wereld van de openbareruimtemaker is het nooit saai. Ook in 2024 zijn er weer volop uitdagingen om de…
Lees verder »